Jaki materiał na elewację?

Kamień naturalny. Na elewacje najczęściej wykorzystuje się piaskowiec granit, sjenit oraz niektóre odmiany wapieni. Najbardziej wytrzymałe i najtrwalsze są granit i sjenit, a najmniej odporne, zwłaszcza na działanie substancji chemicznych, wapienie.

Płyty różnią się kształtem, sposobem wykończenia powierzchni (mogą być polerowane lub fakturowane) i grubością. Przykleja się je do ściany specjalnym klejem lub przytwierdza do metalowego stelaża. Wybór techniki zależy od rodzaju i stanu podłoża oraz ciężaru płytek. Kamień naturalny polecany jest na cokoły, obramienia okien i drzwi oraz jako element dekoracyjny elewacji – przetrwa wiele lat bez skomplikowanych zabiegów konserwacyjnych.

Drewno. Najefektowniej wygląda na elewacjach domów z bali, gdzie stanowi jednocześnie jego konstrukcję. W domach wznoszonych w innych technologiach drewno stosuje się zwykle jako okładziny całych ścian (drewniany siding) lub tylko ich fragmentów (szczytu, nadproży itp.). Spośród rodzimych gatunków drzew najtrwalsze są dąb i modrzew, ale ze względu na ich wysoką cenę często zastępuje się je świerkiem lub sosną.

Drewno na okładziny zewnętrzne przed położeniem musi być dobrze wysuszone i zaimpregnowane (najlepiej metodą ciśnieniową) preparatami chroniącymi przed rozwojem pleśni, grzybów i owadów. Do tego celu używa się zwykle preparatów rozpuszczalnikowych (barwiących lub bezbarwnych) lub olejowych. Impregnaty barwiące występują w różnych kolorach, podobnie jak farby przeznaczone do wymalowań zewnętrznych.

Farba zakrywa jednak naturalny kolor i rysunek drewna. Jeśli chcemy, aby rysunek był widoczny, pokryjmy elewację bezbarwnym lakierem. Na elewacjach dobrze sprawdzają się też koloryzujące lakierobejce, które tworzą na powierzchni drewna powłokę chroniącą przed sinicą, grzybami i owadami.

Nowoczesne systemy elewacyjne – elewacje domów o nowoczesnej architekturze można również wykończyć metalowymi panelami elewacyjnymi. Wykonane są one ze stali lub aluminium. Duża różnorodność kształtów umożliwia ciekawe kreowanie wyglądu elewacji dzięki zastosowaniu pionowych i poziomych powierzchni.

Panele elewacyjne są odporne na uszkodzenia mechaniczne (uszkodzony panel można wymienić) i warunki atmosferyczne – zmiany temperatury, deszcz, wiatr oraz promieniowanie słoneczne. Producenci oferują je w bogatej gamie kolorystycznej. Ich zaletą jest łatwy i szybki montaż oraz niebanalny wygląd elewacji.

Ceramika elewacyjna. Do wykańczania elewacji stosuje się dwa rodzaje cegieł: licówkę lub klinkier. Wyroby te różnią się właściwościami użytkowymi. Klinkier ma spieczone wszystkie boki, a cegła licówka tylko dwa. Dzięki temu jest bardziej odporny na uderzenia i zarysowania oraz mniej nasiąkliwy niż cegła licówka.

Cegły licowe i klinkierowe mogą być pełne lub drążone, a ich powierzchnia może być szkliwiona lub angobowana, gładka, wytłaczana lub ryflowana (z podłużnymi żłobieniami). Można kupić cegły w tradycyjnych odcieniach czerwieni, a także brązowe, kremowe, piaskowe, białe czy oliwkowe.

Ciekawy efekt można uzyskać, wykańczając elewację cieniowanymi cegłami klinkierowymi. Decydując się na klinkier, warto jednak pamiętać, aby przy układaniu mieszać cegły z kilku palet, ponieważ w różnych partiach tego materiału mogą występować różnice kolorystyczne.

Elewacje z materiałów ceramicznych można wykonać już w pierwszej fazie budowy. Jeśli ściany mają być trójwarstwowe, warstwa zewnętrzna może być jednocześnie elewacją. Natomiast ściany jednowarstwowe lub wykonane z innych niż ceramika materiałów, możemy obłożyć płytkami klinkierowymi. Mają one grubość od około 8 do około 20 mm i kształtem zwykle odpowiadają klasycznej cegle. Po ułożeniu elewacja wygląda tak samo, jak wykonana z cegły.

Tynki cienkowarstwowe. Po ułożeniu na ścianie tworzą cienką warstwę (grubości 1,5–3 mm), stąd ich nazwa. Można je stosować na wszystkie typowe podłoża zarówno w budynkach nowych, jak i remontowanych, także zabytkowych.

Nadają się do wykańczania gładkich i równych ścian, wznoszonych np. z bloczków betonu komórkowego i silikatów, klejonych na cienkie spoiny. Są również elementem systemów dociepleń z wełny mineralnej lub styropianu. Tynki cienkowarstwowe to gotowe do nakładania masy lub suche mieszanki do zarabiania wodą, oferowane w bogatej gamie kolorystycznej.

Charakteryzują się trwałością i odpornością na niekorzystne działanie czynników atmosferycznych oraz uszkodzenia mechaniczne. Ponadto w różnym stopniu zapewniają przepuszczalność pary wodnej i ochronę przed grzybami. Dzięki tym wszystkim zaletom tynki cienkowarstwowe cieszą się dużą popularnością.

Dodatkowym argumentem decydującym o ich wyborze jest to, że można z nich uzyskać dekoracyjną fakturę elewacji, która wpływa na wygląd budynku. Faktura gotowego tynku cienkowarstwowego zależy od wielkości ziaren kruszywa, a więc od tego, jaką kupimy mieszankę, oraz od narzędzi użytych do jego zacierania.

Najpopularniejsze są faktury typu kornik i baranek, które uzyskuje się przez zacieranie tynku plastikową pacą. Zawarty w mieszance żwirek, tocząc się w trakcie zacierania, rysuje tynk zgodnie z ruchami pacy.

Oferowane są także tynki strukturalne, pozwalające na uzyskanie bardzo różnych efektów dekoracyjnych, które zależą od pomysłowości wykonawcy i użytych narzędzi. Warto jednak pamiętać, że im mniej gładka jest powierzchnia tynku, tym więcej zbiera się na niej kurzu.

W zależności od użytego spoiwa tynki cienkowarstwowe dzielą się na:

• mineralne – są najtańsze spośród tynków cienkowarstwowych. Produkuje się je na bazie cementu i wapna, czasem z dodatkiem polimerów (tynki mineralno-polimerowe), które poprawiają przyczepność i elastyczność masy tynkarskiej. Ich zaletą jest wysoka paroprzepuszczalność i trwałość. Wysokie pH zabezpiecza je w sposób naturalny przed rozwojem korozji biologicznej, czyli porastania glonami. Wadą (w porównaniu z tynkami dyspersyjnymi) jest ich większa nasiąkliwość i możliwość brudzenia strukturalnego. Charakter tynku pozwala uzyskać jedynie podstawowe kolory (biały i odcienie pastelowe).
• akrylowe – dyspersyjne tynki akrylowe produkowane są w postaci masy gotowej do użycia. Są dużo mniej nasiąkliwe od tynków mineralnych, więc nie ulegają zabrudzeniom strukturalnym. Nie są natomiast obojętne elektrostatycznie, przez co przyciągają drobiny kurzu. Tynki akrylowe są odporne na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych, ale mają niską paroprzepuszczalność. Tynki dyspersyjne są specjalnie chronione przed porastaniem glonami. Łatwo się je nakłada i dostępne są w bardzo wielu kolorach.
• silikonowe – dyspersyjne tynki silikonowe również produkowane są w postaci masy gotowej od użycia. Ich kolory są intensywne i trwałe Charakteryzują się dużą odpornością na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych, wysoką paroprzepuszczalnością i elastycznością. Są mało nasiąkliwe, dzięki czemu kurz i brud z otoczenia zmywają się z ich powierzchni wraz z padającym deszczem. Występują w wielu kolorach, odpornych na płowienie.
• silikatowe – są dość elastyczne, paroprzepuszczalne i odporne na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych. Występują zazwyczaj w pastelowych kolorach. Polecane są zwłaszcza tam, gdzie występuje duże zanieczyszczenie powietrza.

Farby elewacyjne – elewacje można również pomalować farbami elewacyjnymi. Trzy najpopularniejsze typy farb elewacyjnych to: akrylowe, silikatowe i silikonowe. Oprócz nich są jeszcze farby o spoiwie mieszanym, np. silikonowo-silikatowe. Wybierając farbę do pomalowania elewacji domu, trzeba wziąć pod uwagę jej paroprzepuszczalność, nasiąkliwość, elastyczność, zdolność ochrony przed korozją biologiczną, odporność na promieniowanie UV, rodzaj podłoża itp. Właściwości poszczególnych rodzajów farb odpowiadają właściwościom opisanych wcześniej tynków cienkowarstwowych.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!