Piękny dom nie obędzie się bez sprawnego systemu orynnowania. Wiadomo, że rynny znajdują zastosowanie nie tylko jako hydrauliczne odprowadzenie wody. System rynnowy pełni zdecydowanie więcej funkcji.
Rodzaje rynien:
- rynny drewniane - z drzewa wysokogórskiego najbardziej wytrzymałego na działanie warunków atmosferycznych; oprócz właściwości hydraulicznych stanowią także ozdobę domu;
- rynny miedziane - najdroższe na rynku; po klikuletnim użytkowaniu pokrywają się patyną; charakteryzuja się dużą trwałością (ok. 300 lat); montuje się je tylko na dachach miedzianych lub pokrytych dachówką drewnianą;
- rynny z pvc (polichlorek winylu) - są mało odporne na działanie niskich temperatur, ale wytrzymałe na uderzenia i zarysowania; wytrzymują do 50 lat; dostępne w wielu kolorach;
- rynny aluminiowe - pomalowane lub pokryte poliestrem albo akrylem; wytrzymałość do 70 lat;
- rynny ze stalowej ocynkowanej blachy - dodatkowo zabezpieczone pvc lub poliestrem; niezbyt drogie i bardzo trwałe.
Kształty rynien:
- o przekroju półkolistym; duża odporność na uszkodzenia mechaniczne, średnica 10-20 cm,
- o przekroju półeliptycznym; największa przepustowość,
- o przekroju trapezowym lub prostokątnym.
Rynien w żadnym wypadku nie wolno kupować spontanicznie i bez przemyślenia. Należy wziąć pod uwagę wiele czynników, które wpływają na ich pracę. Wszystko dokładnie planujemy i projektujemy - najlepiej wraz z całym budynkiem. Mamy wtedy pewność, że całość współgra pod wieloma względami, np. wymiarów i kompozycji.
Niejednokrotnie mamy do czynienia z wymianą starego orynnowania i wtedy sprawy przebiegają inaczej. Prace najlepiej skonsultować z architektem. Jeśli nie ma takiej możliwości, warto stosować się do poniższych wskazówek. Ale w pierwszej kolejności trzeba wybrać rodzaj rynny i kształt przekroju. Przy zakupie rynien uwzględniamy oczywiście zasobność naszego portfela.
Montaż:
Nie jest to łatwa sprawa, ale stosując się do zaleceń producentów i kilku wskazówek można wykonać go samemu. Pierwszą ważną rzeczą jest określenie, gdzie rynny łączą się z rurami spustowymi. Jest to najniższy poziom dla rynien. Po zamontowaniu odpływu rozmieszczamy w odpowiedni sposób haki. Pamiętamy o spadku dla rynien, który winien wynosić od 3 do 5 mm na każdy metr bieżący. Haki montujemy nie dalej niż 15 cm od narożników, łączników i odpływów. Inne miejsca to rozstaw ok. 40-60 cm.
Pamiętajmy, że zbyt szerokie rozstawienia mogą wpłynąć na odkształcenia.
Rynny montujemy na odpowiednich wysokościach, aby woda nie omijała rynien spadając z dachu. Rynna powinna wystawać kawałek poza poszycie dachu, aby woda swobodnie spadała do jej wnętrza. Aby dobrze przygotować rozmieszczenie haków, należy rozłożyć planowo rury wzdłuż docelowych tras ich przebiegu. Po zamontowaniu haków docinamy rynny na odpowiednie długości i wycinamy otwory na rury spustowe.
Istotna jest dylatacja. Rynny poddawane są nieustannie trudnym warunkom pogodowym - latem działają na nie upały, a zimą mrozy. Dlatego zmieniają się ich kształty, a co za tym idzie długość. Dlatego rynny montujemy na zatrzask i pozostawiamy odpowiednią dylatację.
Po zakończonym montażu rynien sprawdzamy ich funkcjonalność przy użyciu wody. Wlana do rynien woda nie powinna tworzyć zastojów. Jeśli wszystko przebiega pomyślnie, przechodzimy do montażu rur spustowych.
Błędy popełniane przy montażu rynien:
- błędy w obliczeniach najczęściej popełniane w fazie projektu - doświadczony dekarz może sam poprawić błędy korygując rozmieszczenie rur spustowych i rynien; konsekwencje to zbyt nikłe orynnowanie, a co za tym idzie rozlewanie się wody po budynku i uszkadzanie tynku;
- nieuwzględnienie ruchów rynien powstałych pod wpływem czynników termicznych - konsekwencje to rozszczelnienie rynien po okresie zimowym i konieczność wymiany całego systemu;
- zbyt szeroko rozstawione haki - konsekwencje to pękanie, opadanie czy przeciekanie rynien, a co za tym idzie zacieki na budynkach;
- zła wartość ilościowa obejm na rurach spustowych - dzięki dobremu rozmieszczeniu obejm na rurach spustowych, nie odkształcają się rury; aby uniknąć tego typu błędów śledzimy instrukcje, a prace wykonujemy starannie i z dbałością o szczegóły.
Podsumowanie - ważne liczby:
- Spadek do odpływu - 0,3-0,5%.
- Usytuowanie rynny ok. 2-3 cm niżej niż krawędź okapu.
- W zależności od długości okapu decydujemy o ilości rur spustowych. Do 10 m - wystarczy jedna sztuka, powyżej 12 m - należy zamontować je po obu krawędziach okapu.
- Skrajny hak należy umieścić co najmniej w odległości 10-15 cm od krańca okapu.
- Haki rozstawiamy w odległości od 40 do 60 cm.
- Należy pamiętać o szczelinach dylatacyjnych (szerokość 4-5 mm).
- Powyżej 15 m długości jednego ciągu rynien - ustawiamy punkty stałe (co ok. 12 m).
Odpowiedni dobór systemu orynnowania - czy to w budownictwie indywidualnym czy przemysłowym - jest bardzo istotny. Trwałość i funkcjonalność to podstawowe sprawy, na które powinno się zwracać uwagę. Rynny uzupełniają wykończenie dachu i, oprócz funkcji odprowadzania wody, są często "kropką nad i" dla wrażeń estetycznych.
Głębokość rynien i ich wymiary zależą od wielkości powierzchni pokrycia dachowego i kąta nachylenia całej konstrukcji. Ich kształt i barwa to już tylko (i aż) kwestia estetyki.
 |
Balex Metal Sp. z o. o. ul. Wejherowska 12C 84-239 Bolszewo kontakt@balex.eu tel.: 58 778 44 44 |
(balex-metal, rynny, orynnowanie, system orynnowania, wymiana orynnowania, system rynnowy, odprowadzenie wody)
1
