Jak prawidłowo użytkować kominy?

Prawidłowy projekt i wykonanie

Na kominie nie warto oszczędzać. Przede wszystkim domowy system kominów - wentylacyjnych, spalinowych i dymowych (te dwa ostatnie zależnie od rodzaju źródła ciepła) - powinien zostać zaprojektowany przez dobrego fachowca. Komin i przyłącza do niego, jako wyroby budowlane, powinny mieć oznaczenia CE. Materiały, z których jest wykonywany komin, powinny być niepalne. Na rynku dostępne są prefabrykowane systemy kominowe, które zapewniają spełnienie wymogów techniczno-materiałowych, a które wykonuje się sprawniej niż kominy murowane.

Dla prawidłowego działania kominów ważny jest też domowy system wentylacji - odprowadzania zużytego powietrza i napływu świeżego. Elementem projektu powinno też być wskazanie kominów, które mogą wymagać zastosowania nasad kominowych. Nasady nie mogą być dobierane przypadkowo, ponieważ muszą uwzględniać lokalne warunki (np. przeważające kierunki wiatru).

Wykonanie kominów należy zlecić sprawdzonemu wykonawcy, który nie będzie próbował oszczędzać na wskazanych w projekcie materiałach czy choćby wysokości komina ponad dachem. Elementy te są bowiem ważne dla prawidłowej pracy komina.

Jeśli użytkownik domu jednorodzinnego decyduje się na wymianę źródła ciepła (np. kotła węglowego starego typu na kocioł gazowy), to konieczne jest sprawdzenie przez projektanta, czy nie będzie konieczny remont lub wręcz wymiana systemu kominowego. Dla różnych rodzajów kotłów są różne warunki spalania i odprowadzania spalin, więc zaniedbanie tej czynności może sprawić, że komin po prostu przestanie działać, a nowe źródło ciepła będzie pracować wyraźnie poniżej oczekiwań.

Przed rozpoczęciem użytkowania

Zanim rozpocznie się użytkowanie komina, powinien on przejść odbiór kominiarski. Do dokonania odbioru uprawniony jest mistrz kominiarski. Efektem odbioru powinien być odpowiedni protokół, dokumentujący przydatność komina do użytkowania. Odbiór kominiarski potwierdza, czy komin zapewni bezpieczeństwo mieszkańcom. Składa się na to m.in. zastosowanie odpowiednich wyrobów, czy mają one atesty i certyfikaty (np. znak CE) oraz czy charakteryzują się niepalnością. Kominiarz sprawdzi także, czy komin został wykonany prawidłowo (zgodnie z projektem i sztuką budowlaną), czy jest drożny oraz czy jest w stanie odpowiednio pracować, zapewniając projektowany ciąg kominowy.

Ważnym elementem kontroli odbiorowej jest też sprawdzenie prawidłowości wykonania i pracy wlotów oraz wylotów. Odbiór komina dotyczy także systemów zmodernizowanych lub wymienionych, np. w wyniku wymiany źródła ciepła.

Komin pod stałą kontrolą

Komin powinien być regularnie czyszczony (przez mistrza lub czeladnika kominiarskiego) i podlegać kontroli technicznej (dokonywanej przez mistrza kominiarskiego). Przewody kominowe powinno się czyścić z następującą częstotliwością:

• przewody wentylacyjne - raz w roku;
• przewody spalinowe (obsługujące kotły na paliwa płynne i gazowe) - dwa razy w roku;
• przewody dymowe (obsługujące kotły na paliwa stałe) - cztery razy w roku.

Podczas czyszczenia przewodów kominiarz przede wszystkim usunie zanieczyszczenia odkładające się na ścianach wewnętrznych komina. W przypadku przewodów dymowych będą to przede wszystkim smoła i sadza. Odkładająca się sadza ma chropowatą powierzchnię, przez co hamuje strumień spalin, co w konsekwencji osłabia ciąg i pogarsza działanie komina. W przypadku przewodów spalinowych i wentylacyjnych często występującymi problemami są nieproszeni goście - w kominach tych spotkać można bowiem pajęczyny czy nawet ptasie gniazda. Blokują one przekrój komina. Zanieczyszczenia, niezależnie od rodzaju przewodu, usuwa się z komina poprzez otwór rewizyjno-wyczystny, znajdujący się w dolnej części komina.

Przegląd to coś więcej niż czyszczenie

Niezależnie od regularnego czyszczenia, w domu jednorodzinnym raz do roku powinna się także odbyć kontrola stanu technicznego i drożności przewodów kominowych.
Przeglądy kominiarskie to obowiązek każdego właściciela i zarządcy nieruchomości, zgodnie z art. 62 Ustawy Prawo budowlane. Przeglądu kominiarskiego nie należy zaniedbywać, choć nie ma kar urzędowych za jego brak we własnym domu. Podczas przeglądu mistrz kominiarski sprawdzi nie tylko same przewody kominowe, ale też stan techniczny całej instalacji.

Kominiarz rozpoczyna przegląd od dachu, gdzie zajmuje się przewodami spalinowymi i dymowymi (a więc tymi, do których podłączone są urządzenia grzewcze). Kominiarz czyści przewody, sprawdza cechy użytkowe komina – drożność, przebieg i szczelność przewodu oraz weryfikuje stan komina wyprowadzonego ponad dach, w tym poprawność działania nasad kominowych. Kominiarz powinien zwrócić szczególną uwagę na nasady obrotowe, ponieważ mają one części ruchome, które pracują w trudnych warunkach, co może spowodować awarię urządzenia i jego działanie dokładnie odwrotne do zamierzonego (nawiewanie spalin do komina zamiast ich wyciągania).

Czytaj też: Prawidłowy dobór komina do urządzenia grzewczego >>>

Kolejna część przeglądu odbywa się w części mieszkalnej, gdzie sprawdzane są przewody wentylacyjne pod kątem drożności i prawidłowości ciągu wentylacyjnego. W mieszkaniu sprawdzane jest też podłączenie urządzeń grzewczych do kominów.

Samodzielne działania

Mieszkańcy domów jednorodzinnych we własnym zakresie mają do zrobienia raczej niewiele. Lista zaleceń składa się głównie z zakazów. Nie należy na przykład niczym zastawiać albo zasłaniać kratek wentylacyjnych, jeśli dmucha z nich zimne powietrze, oznacza to konieczność kontroli kominiarskiej i poszukania sposobu poprawy ciągu wentylacyjnego. W przewodach nie należy też samodzielnie umieszczać wentylatorów, podobnie jak we własnym zakresie nie powinno się montować nasad kominowych. Takie działania powinny być skonsultowane z projektantem, np. osobą współpracującą z producentem czy dostawcą takich roz­wiązań.

W przypadku przewodów dymowych można kilka razy w ciągu sezonu grzewczego oczyścić (przez otwór rewizyjno-wyczystny) dolną część komina z nagromadzonych nieczystości. Jest to jednak działanie tylko uzupełniające regularne czyszczenie wykonywane przez profesjonalistę. Absolutnie zabronione jest też "czyszczenie" komina przez próbę wypalania sadzy za pomocą jej "kontrolowanego" zapłonu. W ten sposób można co najwyżej doprowadzić do nieszczęścia, powodując pożar albo zniszczenie komina.

[kominy, użytkowanie kominów, kontrola komina, odbiór kominiarski, przegląd kominiarski, systemy kominowe, przewody spalinowe, przewody dymowe, urządzenia grzewcze, kominiarz]