Płyty gipsowo-kartonowe w systemie suchej zabudowy

Cechy płyt gipsowo-kartonowych

Płyty g-k, będące materiałem w pełni ekologicznym, składają się z gipsu oklejonego kartonem. Gips jest naturalnym regulatorem wilgotności powietrza, dzięki czemu stwarza w pomieszczeniach korzystny mikroklimat zarówno dla ludzi, jak i zwierząt oraz roślin. Idealnie gładka powierzchnia płyt stanowi doskonałe podłoże dla wszelkiego rodzaju farb, tapet oraz płytek. Grubość ściany działowej z płyt gipsowych zaczyna się od 75 mm – składa się z profilu stalowego o grubości 50 mm i dwóch płyt grubości 12,5 mm.

Do największych zalet ścian gipsowych należą:

• łatwość i szybkość montażu,
• ograniczenie prac mokrych,
• mały ciężar własny,
• łatwa obróbka – ściany g-k można przycinać i fazować zwykłym nożem,
• duża swoboda w aranżowaniu układu pomieszczeń poprzez wydzielenie dodatkowego pomieszczenia lub rozebranie istniejącej ścianki,
• możliwość ciekawej aranżacji pomieszczeń poprzez postawienie ściany łukowej – jest to możliwe dzięki zastosowaniu specjalnych profili o przebiegu krzywoliniowym,
• możliwość umieszczenia przewodów elektrycznych we wnętrzu ściany pomiędzy płytami,
• wysoka izolacyjność akustyczna i termiczna ze względu na wełnę mineralną pomiędzy płytami.

Z uwagi na szerokie zastosowanie ścian gipsowo-kartonowych istnieje wiele systemów suchej zabudowy, dokładnie opisanych przez ich producentów. W każdym systemie określony jest wymiar profili, ich maksymalny rozstaw, ilość i rodzaj płyt, dobór akcesoriów, gęstość wełny czy rozstaw wkrętów. Na wybór systemu wpływ powinna mieć wymagana klasa odporności, parametry akustyczne, pożądana grubość ściany, ale również wysokość pomieszczenia. Producenci oferują bardzo dużo rodzajów płyt gipsowych, co pozwala na naprawdę szerokie zastosowanie w budownictwie.

Na rynku można znaleźć płyty impregnowane, a także płyty o podwyższonej ognioodporności, wytrzymałości, izolacyjności akustycznej czy odporności na uderzenia. Istnieje również cały szereg płyt specjalistycznych stosowanych w miejscach o wysokim obciążeniu wodą, takich jak baseny czy natryski, a także płyty promieniochłonne. Zabezpieczają one przed promieniami rentgenowskimi i promieniami gamma, pochodzącymi z aparatów i urządzeń stosowanych w medycynie i przemyśle. Najpopularniejsze są płyty typu A (dawniej GKB), stosowane w pomieszczeniach suchych, w których wilgotność nie przekracza 70%.

Standardowa płyta gipsowo-kartonowa ma przeważnie 1,20 m szerokości i 2, 2,6 lub 3 m długości. Dobór długości płyty zależy od wysokości pomieszczeń, rodzaju transportu (przy transporcie windą dłuższe płyty mogą się do niej nie zmieścić) oraz rozplanowania zużycia materiału. Płyty najczęściej występują w grubości 12,5 i 15 mm.

Płyty do pomieszczeń mokrych

Impregnowane płyty gipsowo-kartonowe typu H2 (dawniej GKBI), nazywane potocznie płytami „hydro”, charakteryzują się niższą chłonnością wody. Mimo to nie powinny być stosowane w pomieszczeniach o wilgotności powyżej 85%. Dodatkowo powinny także spełnić warunek czasu dobowej ekspozycji na podwyższoną wilgotność, który wynosi 10 godzin.

Płyta impregnowana typu H2 może być stosowana:

• w łazienkach i kuchniach w budynkach mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych,
• w łazienkach i WC w budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbioro­wego.

Nie powinna być natomiast stosowana:

• w kuchniach żywienia zbiorowego,
• w łaźniach publicznych,
• w łaźniach zakładów przemysłowych, szczególnie pracujących w systemie wielozmianowym.

Płyty ognioochronne

Płyty typu F (dawniej GKF) mają podwyższoną odporność na działanie ognia oraz wysokich temperatur. Ten rodzaj płyt występuje najczęściej w kolorze różowym i potocznie jest nazywany płytą „fire”. Ich rdzeń jest wzmocniony włóknem szklanym.

Jakie materiały do płyt gipsowo-kartonowych? »

Płyty typu F dopuszcza się do stosowania w pomieszczeniach o wilgotności powietrza do 70%. W innym przypadku należy zastosować specjalną płytę typu FH, która zapewnia odporność zarówno na ogień, jak i wilgoć.

Odporność ogniowa jest bardzo ważnym pojęciem związanym ze zdolnością elementu budynku do spełniania określonych wymagań podczas pożaru. Dzięki zastosowaniu tego rodzaju płyt możliwe jest uzyskanie ściany nawet o klasie odporności ogniowej REI 120.

Płyty akustyczne

Są to płyty o zwiększonej izolacyjności akustycznej w stosunku do zwykłej płyty gipsowo-kartonowej. Na budowie można je poznać po niebieskim kolorze kartonu. Ten rodzaj płyt ze względu na swoje właściwości zalecany jest do budowania przegród tam, gdzie izolacyjność i komfort akustyczny mają kluczowe znaczenie, np. w gabinetach, pokojach hotelowych, salach kinowych lub pomiędzy lokalami mieszkalnymi. Zastosowanie takiego rodzaju płyt może zwiększyć izolacyjność akustyczną ściany o 5–7 dB w stosunku do ściany typowej. Ściany gipsowe mogą charakteryzować się parametrem izolacyjności RA1 na poziomie nawet 75 dB.

Typowa ściana działowa na konstrukcji z profili CW 50 i UW 50 z podwójnym poszyciem płytą o grubości 12,5 mm charakteryzuje się izolacją akustyczną na poziomie około 50 dB. Warto zaznaczyć, że do uzyskania oczekiwanego efektu akustycznego nie wystarczą same parametry płyty. Należy zadbać również o prawidłową technologię montażu, czyli zastosowanie taśmy izolacyjnej, użycie wełny mineralnej, dokładne zaizolowanie puszek elektrycznych oraz odpowiednie zaszpachlowanie łączeń płyt oraz wkrętów.

Łączenie płyt gipsowo­-kartonowych ze ścianą

Podczas montażu płyt g-k należy zwrócić szczególną uwagę na poprawność wykonania ich połączeń, ponieważ zaniedbania mogą w późniejszym czasie prowadzić do pęknięć na stykach płyt. Tradycyjne spoinowanie płyt g-k polega na nałożeniu warstwy masy szpachlowej i wtopieniu w nią taśmy zbrojącej. W zależności od potrzeb stosuje się do tego taśmę papierową, z włókna szklanego lub fizelinową. Następnie nakłada się kolejne warstwy masy szpachlowej, tak aby taśma została nią zupełnie pokryta. W przypadku zastosowania specjalnej masy zbrojonej włóknami, spoinowanie można wykonać w sposób beztaśmowy. Do wykończenia styków, np. ściana–sufit (tam, gdzie nie występują duże naprężenia) stosuje się specjalne taśmy do narożników wewnętrznych, dzięki którym łatwo uzyskać kąt prosty przy łączeniu.

Połączenia na styku płyty gipsowej ze ścianą lub stropem masywnym, w przypadku małych szczelin, można wypełnić akrylem. Jednak szczególnym i najbardziej zalecanym rodzajem takiego łączenia jest połączenie ślizgowe. Ten rodzaj połączenia minimalizuje ryzyko wystąpienia rys i pęknięć powstających w wyniku naprężeń i ruchu konstrukcji. Choć pęknięć na styku dwóch różnych materiałów nie da się całkowicie wyeliminować, to połączenie ślizgowe sprawia, że rysy powstają w sposób kontrolowany i można je naprawić w łatwy sposób. Dzięki zastosowaniu taśmy ślizgowej, pomiędzy płytą a ścianą powstaje dylatacja, która pozwala na swobodną pracę obu elementów. Wykonanie takiego połączenia należy rozpocząć od przyklejenia na powierzchni wykończonej tynkiem wzdłuż spoiny – taśmy ślizgowej.

Podczas płytowania należy pamiętać o tym, aby pomiędzy płytą gipsowo-kartonową a elementem masywnym zostawić szczelinę o szerokości 3–5 mm. Taką szczelinę wypełnia się następnie masą szpachlową. Specjalna powierzchnia taśmy ślizgowej sprawia, że masa szpachlowa nie zwiąże się z taśmą. Z tego powodu nie powinno się jej zastępować zwykłą taśmą malarską. Ważne jest, aby taśma idealnie przylegała do powierzchni. W następnej kolejności w masę wtapia się taśmę zbrojącą i ponownie szpachluje. Po wyschnięciu i wyszlifowaniu połączenia można odciąć wystającą część taśmy ślizgowej i wykończyć je akrylem malarskim.

Którą płytę wybierzesz? Napisz w komentarzu!

Porady budowlane oraz aranżacja wnętrz – dwa razy w tygodniu! Zapisz się na newsletter »