Wtórna hydroizolacja pozioma wykonywania metodą iniekcji chemicznej cz. 3
Wykonywanie iniekcji w technologii kremów, fot. Remmers
Wykonywanie wtórnych hydroizolacji przeciw wilgoci kapilarnej metodą iniekcji można porównać do ocieplania budynku. Obie technologie nie są szczególnie trudne, dopóki mamy do czynienia z pojedynczą przegrodą.
Zobacz także
mgr inż. Maciej Rokiel Tarasy wentylowane – hydroizolacja, termoizolacja i paroizolacja
Kontynuując temat tarasów wentylowanych, rozpoczęty w EB nr 4/2020, w tym artykule przeanalizujemy dwa najczęściej spotykane warianty: taras nad pomieszczeniem ogrzewanym oraz taras na gruncie, ze szczególnym...
Kontynuując temat tarasów wentylowanych, rozpoczęty w EB nr 4/2020, w tym artykule przeanalizujemy dwa najczęściej spotykane warianty: taras nad pomieszczeniem ogrzewanym oraz taras na gruncie, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów stosowanych na: paroizolację, termoizolację, hydroizolację główną, hydroizolację pod warstwą użytkową, posadzkę (płyty oraz wsporniki), oraz wykonanie okapu.
STYROPMIN Izolacja fundamentów – ocieplenie na lata
Gdy zbliżacie się do momentu symbolicznego wbicia pierwszej łopaty pod rozpoczęcie budowy domu, warto zastanowić się nad kwestią termoizolacji, zwłaszcza jeśli chodzi o fundamenty, które są pierwszym etapem...
Gdy zbliżacie się do momentu symbolicznego wbicia pierwszej łopaty pod rozpoczęcie budowy domu, warto zastanowić się nad kwestią termoizolacji, zwłaszcza jeśli chodzi o fundamenty, które są pierwszym etapem prac.
Remmers Polska Sp. z o.o. Uszczelnianie budynków jeszcze nigdy nie było tak proste
Wraz z pojawieniem się na rynku materiałów budowlanych elastycznych, modyfikowanych polimerami powłok grubowarstwowych – określanych czasem skrótem FPMC (od ang. Flexible Polymer Modified thick Coating),...
Wraz z pojawieniem się na rynku materiałów budowlanych elastycznych, modyfikowanych polimerami powłok grubowarstwowych – określanych czasem skrótem FPMC (od ang. Flexible Polymer Modified thick Coating), a częściej jako hydroizolacje „hybrydowe” lub „reaktywne” – hydroizolacje budowlane weszły w erę postbitumiczną. Kolejna generacja powstała wokół flagowego produktu firmy Remmers, czyli MB 2K, stale się rozwija. Najlepszym, a zarazem najnowszym tego dowodem jest MB 1K rapid, niezwykle łatwy w użyciu,...
Narożniki oraz miejsca krzyżowania się ścian
Narożniki oraz miejsca krzyżowania się ścian to miejsca krytyczne dla zachowania ciągłości iniekcji. O ile narożnik nie nastręcza większych trudności w przypadku wykonywania iniekcji od zewnątrz – należy jedynie zachować zakład iniekcji wykonywanych w obu spotykających się w narożniku ścianach z zachowaniem maksymalnego (tj. nie więcej niż 8 cm) pionowego odstępu między oboma rzędami nawiertów (rys. 1–2) – to w przypadku prowadzenia prac wewnątrz budynku ten sam narożnik (podobnie jak wszystkie pozostałe miejsca krzyżowania się ścian) będzie wymagał indywidualnego podejścia i starannego zaplanowania przebiegu nawiertów w taki sposób, aby w żadnym miejscu przegrody odstępy pomiędzy otworami (zarówno w poziomie, jak i w pionie) nie przekraczały założonej wartości (rys. 3) – w takiej sytuacji najlepiej już na etapie projektowania wykonać szablon w skali 1:10 lub 1:5.
Rys. 1–2. Sposób wykonania hydroizolacji poziomej w narożniku budynku w przypadku prowadzenia prac iniekcyjnych od zewnątrz; rys. [2]
Rys. 3. Sposób wykonania hydroizolacji poziomej w narożniku budynku w przypadku prowadzenia prac iniekcyjnych od wewnątrz; rys. [2]
Narożniki i miejsca krzyżowania się ścian to również miejsca, w których mogą się spotkać izolacje poziome wykonywane na różnych wysokościach. Z sytuacją taką mamy do czynienia np. wówczas, gdy tylko część budynku może być odkopana (np. w zabudowie szeregowej), budynek jest częściowo niepodpiwniczony (w obu przypadkach izolację pionową ścian, do których nie ma dostępu od strony działania wilgoci, wykonuje się od wewnątrz [1]) lub istnieją różnice poziomów posadzki pomieszczeń piwnicznych. Wówczas należy wykonać element łączący przepony umiejscowione na różnych poziomach – najczęściej w postaci tzw. iniekcyjnego odcięcia pionowego (rys. 4).
Rys. 4. Przykładowy detal iniekcyjnego odcięcia ściany wspólnej w budynku częściowo podpiwniczonym: 1 – ściana wewnętrzna pomiędzy segmentami, 2 – ściana pomiędzy częścią podpiwniczoną a niepodpiwniczoną (izolacja pionowa od wewnątrz), 3 – część budynku nieobjęta pracami renowacyjnymi, 4 – izolacja pozioma wykonana na poziomie posadzki, 5 – iniekcyjne odcięcie pionowe, 6 – izolacja pozioma wykonana pod stropem; rys. [2]
Wielowarstwowe konstrukcje ścian
Wiele budynków, nie tylko historycznych, ma wielowarstwowe konstrukcje ścian. Zarówno w zewnętrznych, wewnętrznych, jak i pośrednich warstwach tych układów mogą występować wolne przestrzenie (pustki) o zróżnicowanych wielkościach i kształtach (rys. 5). Natomiast w nowszych budynkach do wznoszenia ścian często stosuje się elementy drążone (pustaki) [3].
W przypadku prac iniekcyjnych wolne przestrzenie w iniektowanej przegrodzie prowadzą do niekontrolowanego wypływu stosowanego preparatu iniekcyjnego. W związku z tym może być wymagane (choć nie zawsze jest to możliwe) wykonanie iniekcji metodą impulsową lub za pomocą rurki infuzyjnej [4] względnie stosowanie specjalnych pakerów/lanc iniekcyjnych (rys. 6).
Wypełnienie wolnych przestrzeni
Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest stworzenie w strefie iniekcji jednolitej struktury przegrody poprzez wypełnienie wolnych przestrzeni. Musi być ono przeprowadzone w taki sposób, aby zastosowany materiał miał odpowiednią przyczepność, wiązał bezskurczowo oraz wykazywał właściwości uszczelniające (był wodoszczelny i niehigroskopijny). Do uzupełniania ubytków, szczelin, otwartych spoin oraz pęknięć najczęściej stosuje się zaprawy (przeważnie mineralne) o niskiej lepkości – tzw. suspensje (stosowane również w iniekcji wielostopniowej). Alternatywnie w tym celu stosowane są również iniekcyjne dwukomponentowe pianki poliuretanowe (PUR).
Rys. 6. Wykonanie iniekcji w murze warstwowym: tradycyjnymi pakerami (A) oraz lancami iniekcyjnymi (B); rys. [5]
Pianki PUR charakteryzują się następującymi właściwościami [3]:
- są to materiały dwukomponentowe, które po wymieszaniu oraz dodaniu katalizatora (regulującego proces rozprężania) powoli pęcznieją, aż do powstania twardej, wytrzymałej na ściskanie, niekurczliwej, hydrofobowej, drobno- i zamkniętokomórkowej pianki – wiązanie i twardnienie materiału rozpoczyna się dopiero po zakończeniu ekspansji,
- lepkość mieszaniny dostosowana jest do warunków wykonywania zalewania lub iniekcji (lepkość mieszanki nieznacznie wzrasta do momentu zakończenia jego ekspansji),
- rozszerzalność materiału (zwiększenie objętości od 4 do 14 razy) również dostosowana jest do warunków prowadzenia prac,
- posiadają wysoką wytrzymałość na ściskanie (w zależności od rozszerzalności),
- wykazują wysoką przyczepność do niechłonnych oraz chłonnych (zarówno suchych, jak i wilgotnych) podłoży,
- posiadają zamkniętokomórkową (wodoszczelną) strukturę,
- nie wykazują właściwości higroskopijnych,
- wykazują niską przewodność cieplną (dobre właściwości termoizolacyjne).
Gęste wypełnienie pustek pianką zapobiega niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się oraz wyciekom środka iniekcyjnego. W celu zastosowania hydroizolacji poziomej metodą iniekcji można wykonać nowe odwierty w dowolnym miejscu ściany, której pustki wypełniono pianką PUR.
Aby obliczyć niezbędną do wypełnienia wolnych przestrzeni ilość pianki poliuretanowej, trzeba określić objętość pustki (pustek), którą należy wypełnić i podzielić przez przewidzianą ekspansję żywicy:
Materiał może być wprowadzany do muru ręcznie lub przy użyciu pompy iniekcyjnej. Po stwardnieniu żywicy można przystąpić do wykonywania wtórnej hydroizolacji poziomej.
Wtórna hydroizolacja pozioma w murze warstwowym
Po zlokalizowaniu oraz określeniu rozmiarów pustki wykonuje się (najczęściej w formie nawiertów) otwory wypełniające w odpowiedniej odległości od dna pustki. W otwory wprowadza się suspensję cementową lub żywicę poliuretanową w ilości dostosowanej do rozmiarów pustki. W przypadku żywicy należy uwzględnić czas (od momentu wymieszania), w którym rozpoczyna się przyrost objętości.
Należy przy tym zwrócić uwagę na następujące aspekty (rys. 7) [3]:
- ilość zastosowanego materiału uzależniona jest od objętości wolnej przestrzeni i przewidywanego przyrostu objętości,
- materiał należy wprowadzać przez nawierty o średnicy co najmniej 30–50 mm w przypadku aplikacji ręcznej lub ok. 15 mm przy wykorzystaniu odpowiedniej pompy iniekcyjnej,
- materiał wypełniający należy wprowadzać do pustek na wysokości w murze co najmniej 30 cm powyżej dna pustki lub z uwzględnieniem zdolności pęcznienia materiału,
- pustkę należy wypełnić na wysokość maksymalnie 20 cm, a następnie zamknąć nawierty,
- należy wykonać otwory kontrolne.
Po całkowitym utwardzeniu materiału można przystąpić do wykonania właściwych otworów iniekcyjnych, które częściowo będą przebiegać przez utwardzoną suspensję lub piankę (rys. 8).
Rys. 8. Sposób wykonania iniekcji po wstępnym wypełnieniu pustki w murze warstwowym: 1 – pustka wypełniona suspensją cementową lub pianką PUR, 2 – nawierty wykonane poziomo lub pod kątem w taki sposób, aby iniekcja obejmowała wszystkie warstwy muru, 3 – iniekcja (preparat iniekcyjny dobrany do parametrów muru); rys. [3]
Wtórna hydroizolacja pozioma w murze z pustaków ceramicznych
Pustaki ścienne mają znaczną ilość wolnych przestrzeni o zróżnicowanej geometrii. Jeśli dojdzie do zawilgocenia ściany z pustaków na skutek kapilarnego podciągania wilgoci, wykonanie w takim murze wtórnej izolacji poziomej metodą iniekcji jest znacznie utrudnione – praktycznie niemożliwe bez wypełnienia wolnych przestrzeni. Również w takim wypadku częściowe lub całkowite wypełnienie pustek powietrznych suspensją cementową lub żywicą poliuretanową umożliwia przygotowanie konstrukcji ściany do wykonania iniekcji. W zależności od rodzaju pustaków oraz geometrii drążeń otwory do napełniania są wykonane w taki sposób, aby wtłaczany materiał wypełniał i uszczelniał system komór od zewnątrz do wewnątrz. Po stwardnieniu suspensji/pianki można przystąpić do wiercenia nowych otworów w celu wykonania właściwej iniekcji [3].
W praktyce jednak wypełnienie pustek w murze warstwowym, a szczególnie drążeń w pustakach ceramicznych, okazuje się trudne do osiągnięcia i/lub ekonomicznie niewskazane. W takich sytuacjach należy zastosować technologię kremów iniekcyjnych lub zdecydować się na metodę mechaniczną (należy wybrać wariant bardziej ekonomiczny) [6].
Literatura
1. B. Monczyński, „Uszczelnianie istniejących budynków od wewnątrz, „IZOLACJE” 6/2019, s. 92–98.
2. M. Rokiel, „Hydroizolacje w budownictwie”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2019.
3. B. Appel, „Behandlung von Mauerwerken mit Hohlschalen und Hohlkammern für nachträgliche Abdichtungen durch Injektionsmittel”, [w:] H. Venzmer (Red.), „Injektionsmittelabdichtung. Vorträge 7. Dahlberg-Kolloquium – 14. und 15. September 2006, Fraunhofer IRB Verlag, Stuttgart 2006, s. 87–95.
4. B. Monczyński, „Wykonywanie wtórnej hydroizolacji poziomej metodą iniekcji chemicznej”, „IZOLACJE” 10/2022, s. 144–149.
5. K. Kramarz, „Technologia wykonywania iniekcji ciśnieniowej w budowlach”, „IZOLACJE” 3/2022, s. 28–34.
6. J. Weber, „Horizontalsperren im Injektionsverfahren”, [w:] J. Weber (red.), „Bauwerksabdichtung in der Altbausanierung, Verfahren und juristische Betrachtungsweise”, Springer Vieweg, Wiesbaden 2018, s. 257–304.