Jaki garaż?
Garaż buduje się w prawie każdym domu jednorodzinnym, a jego usytuowanie i wielkość zależą od wymiarów działki, architektury budynku oraz potrzeb mieszkańców.
Przed decyzją
Wprawdzie garaż podnosi koszty budowy i eksploatacji domu, ale jego posiadanie ma tak wiele zalet, że warto się na niego zdecydować.
Usytuowanie garażu określa się już na etapie projektowania domu i jest to jedna z ważniejszych decyzji. Sposobów jego umieszczenia jest kilka, a wybór jednego z nich zależy nie tylko od naszych upodobań, ale także od wielkości i kształtu działki, jej usytuowania w stosunku do drogi dojazdowej i możliwości zaprojektowania wygodnego wjazdu do garażu.
Wariant pierwszy - garaż wbudowany w bryłę budynku na poziomie parteru
Rozwiązanie to jest najczęściej stosowane. Garaż zajmuje jednak 10-25% powierzchni domu i znacznie ogranicza powierzchnię ścian zewnętrznych, w których mogłyby się znaleźć okna doświetlające pomieszczenia mieszkalne. Jeśli budynek ma więcej niż jedną kondygnację, nad garażem można zaprojektować pomieszczenie mieszkalne. Zgodnie z przepisami, odległość wrót do garażu od okien domu musi wynosić minimum 1,5 m.
| WARTO PAMIETAĆ! |
| Okna w garażu zapewnią lepszą wentylację grawitacyjną i wprowadzą do niego światło dzienne. Dlatego - jeśli to możliwe - warto je zaprojektować. Inny sposób doświetlenia garażu to zainstalowanie bramy z zamontowanymi świetlikami, wykonanymi z materiału odpornego na uderzenia - akrylu lub poliwęglanu. |
Garaż może znajdować się na linii lica ściany zewnętrznej budynku lub też być przed nią wysunięty. Przy drugim rozwiązaniu bryła garażu będzie bardziej widoczna.Garaż wpisany w bryłę domu nie wymaga ogrzewania, ale musi mieć sprawnie działającą wentylację, ponieważ zazwyczaj prowadzą z niego drzwi do części mieszkalnej. Drzwi te muszą mieć dobrą izolację termiczną i chronić przed przenikaniem spalin do wnętrz. Zgodnie z przepisami muszą też mieć odporność ogniową 30 minut.
| WARTO WIEDZIEĆ! |
| Podłogę w garażu zwykle wykonuje się na gruncie, stosując podsypkę z piasku lub podbudowę ze żwiru lub tłucznia. Drugą jej warstwę wylewa się z betonu klasy B 7,5. Jako izolację przeciwwilgociową stosuje się papę lub folię. W garażach z ocieplonymi ścianami i dachem powinno się również położyć izolację termiczną. Posadzka garażu powinna być odporna na ścieranie, niepyląca i łatwa do utrzymania w czystości i do konserwacji. Najprostszym rozwiązaniem jest zastosowanie fabrycznie przygotowanej wylewki betonowej, stanowiącej zarazem podkład i posadzkę. Inny sposób to pomalowanie betonu specjalnym preparatem o zwiększonej odporności na ścieranie. Do wyboru są bezbarwne impregnaty i kolorowe farby. Podłogę można też wykończyć żywicą epoksydową, tworzącą bardzo trwałą i wytrzymałą posadzkę. Żywice te dostępne są w różnych kolorach z palety RAL. W garażach dobrze sprawdzają się również okładziny ceramiczne – pod warunkiem że będą miały zwiększoną odporność na ścieranie i niską nasiąkliwość (np. terakota lub płytki gresowe). |
Fot. Hormann
Zaletą takiego usytuowania garażu jest to, że nie zajmuje dodatkowego miejsca na działce i więcej jej powierzchni można przeznaczyć na ogród. Wjazd do garażu najczęściej projektuje się od strony elewacji frontowej, rzadziej bocznej. To drugie rozwiązanie wymaga bowiem dość szerokiej działki, pozwalającej na poprowadzenie wygodnego podjazdu do garażu.
Wariant drugi – garaż przylegający do frontu domu
W rozwiązaniu tym garaż ma niezależną konstrukcję – styka się z domem krótszą ścianą i przekryty jest oddzielnym dachem. Straty ciepła są więc większe niż w wariancie pierwszym. Jeśli dodatkowo chcemy w garażu majsterkować, niezbędne może okazać się ogrzewanie. Ponadto zharmonizowanie jego zazwyczaj dość ciężkiej bryły z domem jest dość trudne, ponieważ patrząc od strony wejścia na posesję, na pierwszym planie będziemy widzieli garaż. Zaletą takiego garażu jest to, że można go zbudować po wykończeniu domu, co pozwala na rozłożenie kosztów inwestycji w czasie. Dach tak usytuowanego garażu to świetne miejsce na duży taras – pod warunkiem że nie zaburzy stylu i charakteru architektury domu.
Połączenie garażu z wnętrzem domu można rozwiązać w różny sposób, np. wstawiając drzwi w bocznej ścianie garażu, a drogę między nimi i wejściem do domu osłonić zadaszeniem. Inny sposób to połączenie obu przestrzeni wspólnymi drzwiami.
| WARTO PAMIĘTAĆ! |
| W garażach, które służą również do składowania np. narzędzi ogrodniczych, warto zamontować bramę z wbudowanymi drzwiami wejściowymi. Uniknie się wtedy częstego otwierania bramy. Jeśli garaż jest szeroki, oddzielne drzwi trzeba zamontować obok bramy. |
Wariant trzeci – garaż poniżej poziomu gruntu
Stosuje się go wtedy, gdy jest mało miejsca na dom i zazwyczaj w zabudowie szeregowej. Jest to bowiem kosztowne rozwiązanie ze względu na zagłębienie w gruncie i konieczność położenia izolacji przeciwwilgociowej na ścianach garażu. Trzeba też wykonać odprowadzenie wody opadowej do kanalizacji (sam drenaż może nie wystarczyć).
Garaż może być całkowicie zagłębiony w gruncie lub tylko częściowo. W pierwszym przypadku wszystkie pomieszczenia domu znajdują się na jednym poziomie, a w drugim – wnętrza nad garażem trzeba podnieść o pół piętra.Nachylenie podjazdu może maksymalnie wynosić 25%, co oznacza, że im bardziej zagłębiony jest garaż, tym podjazd musi być dłuższy. Nawierzchnia powinna mieć dobrą przyczepność, zapobiegającą ślizganiu się samochodu w czasie deszczu. Powinna więc być szorstka, a jeszcze lepiej karbowana. Oblodzeniu zaś podjazdu zapobiegnie elektryczne ogrzewanie nawierzchni. Mogą to być specjalne kable grzejne lub maty, które układa się pod nawierzchnią podjazdu.Aby bezpośrednio z garażu można było przejść do części mieszkalnej domu, konieczna jest budowa schodów wewnętrznych. Jeśli ich nie ma, z garażu można wyjść jedynie po pochylni, na której zazwyczaj umieszcza się wypukłe lub wklęsłe schodki szerokości 50-60 cm.
Wariant czwarty – garaż wolno stojący
Można go zbudować w dowolnym miejscu działki, nawet w linii ogrodzenia, jeśli pozwalają na to miejscowe przepisy. Działka musi być jednak dość szeroka.
Taki garaż ma własną konstrukcję i buduje się go z takich samych materiałów, jak dom. Firmy proponują również garaże gotowe, które ustawia się na wcześniej wykonanym fundamencie. Dostępne są w wymiarach standardowych na jeden lub dwa samochody i ze standardowym wyposażeniem. Na zamówienie producenci dostarczają również garaże nietypowe i z dodatkowym wyposażeniem, np. z wiatą. Do wyboru są garaże żelbetowe i blaszane. Te pierwsze mogą być z prefabrykowanych płyt, które montuje się na budowie, lub gotowe do ustawienia na fundamencie. Konstrukcja garaży blaszanych wykonana jest z profili stalowych, którą po zmontowaniu wypełnia się blachą trapezową lub płytami warstwowymi z wełną mineralną w środku.Garaż wolno stojący można połączyć z domem wiatą, chroniącą przed deszczem i śniegiem. Decyzję o jej budowie należy jednak starannie przemyśleć i uzgodnić z architektem, ponieważ nieodpowiednio zaprojektowana może niekorzystnie wpłynąć na architekturę domu.Na budowę garażu wolno stojącego potrzebne jest oddzielne zezwolenie.
Wnętrze garażu
Wielkość garażu należy określić na etapie projektowania domu. Powiększanie jego powierzchni po zakończeniu budowy może być trudne, a często wręcz niemożliwe. Warto więc dobrze zastanowić się, ile samochodów w przyszłości może w nim parkować oraz czy ma pełnić również inne funkcje (np. schowka na meble ogrodowe lub małego warsztatu). Wnętrze garażu – podobnie jak domu – powinniśmy planować z myślą o przyszłości.
Przy określaniu powierzchni garażu, trzeba uwzględnić długość i szerokość samochodów, które mają być w nim przechowywane. W garażu o powierzchni 2,7x5,5 m zmieści się jeden średniej wielkości samochód osobowy. Jeśli planujemy zakup większego samochodu, wymiary te trzeba odpowiednio zwiększyć, pamiętając, że minimalna odległość samochodu od ścian powinna wynosić 0,5 m.Jeśli przewidujemy, że za jakiś czas garaż będzie musiał pomieścić dwa samochody, jego szerokość powinna wynosić co najmniej 5 m – przy odstępie między samochodami 0,6 m.Podane wymiary uwzględniają minimalne odległości, pozwalające na zaparkowanie samochodu w garażu. Warto jednak pamiętać, że w ciasnym garażu samochód można łatwo uszkodzić. Dodanie 20 cm z obu stron miejsca parkingowego nie wpłynie znacząco na koszt inwestycji, a kierowcy i pasażerom da większy komfort korzystania z samochodu. Swobodniej wtedy można otwierać drzwi pojazdu i łatwiej dostać się do wnętrza, aby wyjąć z niego zakupy czy zapiąć dzieci w fotelikach.Garaż często pełni też funkcję domowego magazynu, zastępującego piwnice, których teraz praktycznie się nie buduje. Jeśli na etapie projektu ograniczymy jego metraż, składowanie czegokolwiek nie będzie możliwe, chyba że samochód postawimy pod przysłowiową chmurką.Sporo miejsca w garażu zabiera zazwyczaj sprzęt do pielęgnacji ogrodu – kosiarka do trawy, węże do podlewania, narzędzia ogrodnicze itp. Na zimę przenosimy także do niego meble, grill i inne urządzenia ogrodowe. W nim też z reguły przechowuje się zapasowe części i opony oraz środki do pielęgnacji samochodu. Swoje stałe miejsce ma w nim również sprzęt turystyczny – rowery, narty czy deski surfingowe. Porządek w garażu łatwiej będzie utrzymać, jeśli zamontujemy półki i szafki na drobny sprzęt i narzędzia. Najlepiej wykorzystać do tego celu dłuższą (zwykle boczną) ścianę, bo uzyskamy większą powierzchnię magazynową. Na tej ścianie możemy też zainstalować niewielką umywalkę, która z pewnością przyda się w garażu.Choć ze względów funkcjonalnych przestronny garaż jest znacznie wygodniejszy, to nie można zapominać o relacjach między nim i przestrzenią mieszkalną domu. Powiększanie jego powierzchni nie powinno odbywać się kosztem części mieszkalnej. Ponadto zbyt rozbudowany garaż może zachwiać proporcje bryły budynku i tym samym niekorzystnie wpłynąć na jego architekturę. Jak w wielu innych sytuacjach, tak i w tym przypadku trzeba znaleźć złoty środek.
Jak wybierać bramę garażową
Bramy garażowe różnią się konstrukcją, materiałem, z jakiego zostały wykonane, sposobem otwierania, zastosowaną izolacją, stopniem automatyzacji przy otwieraniu i zamykaniu, wzornictwem oraz ceną. Ponieważ płaszczyzna bramy garażowej jest zazwyczaj duża, istotnie wpływa na wygląd zewnętrzny budynku. Jej wybór najlepiej więc powierzyć projektantowi domu, który dostosuje jej wzornictwo do budynku.Ważne jest też, aby brama garażowa była wygodna w codziennej obsłudze, funkcjonalna, zapewniała użytkownikom bezpieczeństwo i chroniła samochód przed kradzieżą. Musi też spełniać wymogi zawarte w normie europejskiej EN 13 241-1, obowiązującej od 1 maja 2005 roku na naszym rynku. Wymagania techniczne określone w tej normie dotyczą m.in.:
- odporności na napór wiatru,
- stosowania substancji bezpiecznych dla zdrowia,
- ochrony przed wypadaniem skrzydeł bram otwierających się pionowo,
- zabezpieczeń przed zablokowaniem bram otwieranych poziomo,
- ochrony przed porażeniem prądem,
- zabezpieczeń przed przypadkowym zatrzaśnięciem.
Zgodność z normą EN 13 241-1 poświadcza symbol CE, który producent ma obowiązek umieścić na swoich wyrobach - oczywiście jeśli spełniają wymagania tej normy.
Decyzja o wyborze rodzaju i sposobu otwierania bramy do garażu zależy przede wszystkim od długości podjazdu. Bramy uchylne podczas otwierania wysuwają się na zewnątrz - samochód musi więc znajdować się w pewnej odległości od garażu (ok. 1,5 m). Natomiast bramy segmentowe i rolowane nie wymagają wolnej przestrzeni przed garażem.
Kolejna sprawa, którą warto rozważyć, to ocieplenie. Bramy produkowane są w dwóch wersjach: ocieplonej i nieocieplonej. Jako materiał ocieplający stosuje się piankę poliuretanową lub polistyren ekstrudowany Brama ocieplona jest droższa, ale jeśli garaż jest ogrzewany, wyższą cenę szybko zrekompensują niższe koszty ogrzewania.
Bramy oferowane przez renomowanych producentów są trochę droższe. Warto się jednak na nie zdecydować, ponieważ firmy te zapewniają fachowy montaż i dysponują rozbudowaną siecią autoryzowanych serwisantów, którzy w razie potrzeby mogą udzielić szybkiej pomocy.
