Schody w ogrodzie – jak i z czego je zbudować?

Schody umożliwiają pokonywanie różnicy terenu w ogrodzie, ale stanowią również atrakcyjną formę kształtowania przestrzeni. Trafnie usytuowane i ciekawie wkomponowane w pochyłość terenu staną się doskonałym akcentem architektonicznym, a mogą nawet pełnić funkcję centralnego punktu dekoracyjnego ogrodu. Dzięki nim ogród, nawet usytuowany na kłopotliwym zboczu, może się okazać bardzo ciekawy i funkcjonalnie urządzony.

Na stromym terenie schody dzielone bardziej rozbudowanymi podestami mogą zastąpić placyki wypoczynkowe, których normalnie, z braku płaskiego miejsca, nie da się umieścić na zboczach. Z kolei zupełnie płaski teren można urozmaicić, budując nawet jeden szeroki stopień.

Bezpieczeństwo

Decydując się na budowę schodów, trzeba przede wszystkim mieć na uwadze bezpieczeństwo. Stopnie nie mogą być wykonane ze śliskiego materiału. Nie może być on także kruchy i niestabilny. Konieczny jest również niewielki spadek (około 2%), aby woda deszczowa mogła z nich spłynąć. Ponadto stopnie muszą być jednakowej wysokości i głębokości. W przeciwnym razie mnożna się potknąć.

Warto pomyśleć też o poręczy. Dla lepszej widoczności, stopnie warto wykończyć z lekko wystającym noskiem, który będzie rzucał wyraźny cień na niższą podstopnicę. Krawędzie stopni (lub całe stopnie) można też wykończyć materiałem w kontrastowym kolorze do podstopnic. Schody muszą być dobrze widoczne w nocy. Dlatego należy je odpowiednio oświetlić lub zainstalować podświetlenie.

Wygoda użytkowania

W ogrodzie warto budować dość niskie stopnie. Im są niższe, tym ich użytkowanie jest wygodniejsze. Zbyt strome utrudniają wchodzenie. Nie powinny być też zbyt wąskie. Muszą zapewniać swobodne przejście.

Warto też wyraźnie zaznaczyć rytm. Określa się go, zachowując stałą relację między wysokością podstopnicy a głębokością stopnia. Im niższa podstopnica, tym stopień powinien być głębszy. Zapewnia to wygodne pokonywanie schodów w górę i w dół.

W przypadku schodów z dużą liczbą stopni, zaleca się umieszczenie podestów co 10 lub 12 schodów. Takie rozwiązanie powoduje, że ich pokonywanie jest mniej męczące.

Dobór materiału

Wybór materiałów, z których można je budować, jest bardzo bogaty. Do tego celu można użyć takie materiały, jak: kamień, drewno, cegła, stal czy beton. Należy jednak pamiętać, że materiał oraz jego kolor muszą pasować do otoczenia, zwłaszcza gdy schody mają być usytuowane w pobliżu domu.

Zalety schodów z betonu

Beton jest trwały. Nie kruszy się, nie odkształca i jest odporny na ścieranie. Jest też mrozoodporny i odporny na niekorzystne oraz zmienne warunki atmosferyczne, jak mróz, śnieg, deszcz, silne nasłonecznienie czy wiatr. Świetnie imituje inne materiały, na przykład: kamień, drewno, a nawet metal. Może być barwiony w masie. Ogromny wybór sposobu wykończenia, wielkości i kształtów, a także przystępne ceny sprawiają, że jest to jeden z najczęściej wybieranych materiałów do budowy nawierzchni i schodów.

Budowa schodów krok po kroku

• Wykonanie wykopu. W miejscu, gdzie mają powstać schody należy wykonać wykop pod fundament. Jego głębokość uzależniona jest od głębokości potrzebnej do wykonania podbudowy schodów oraz od grubości warstwy humusu (urodzajnej ziemi). Pod budowę schodów należy usunąć cały humus. Jeżeli tego nie zrobimy, pozostała jego część będzie stanowić dobre siedlisko do rozwoju roślin i zwierząt, a w dalszej perspektywie dość pewne jest, że może doprowadzić do zapadnięcia się i uszkodzenia nawierzchni.
• Rozłożenie warstwy kruszywa. Na dno wykopu należy rozłożyć odsączającą warstwę żwiru (15–15 cm), a następnie ją zagęścić.
• Wykonanie fundamentu. Kolejnym etapem prac jest wyznaczenie przebiegu schodów i wykonanie szalunku z desek, a następnie – zaczynając od dołu biegu schodów – wlanie betonu. Należy pamiętać, żeby jego powierzchnia miała 2% zalecanego spadku. W trakcie schnięcia betonu, musi on być polewany wodą, aby prawidłowo związał się i nie powstały pęknięcia.

• Ułożenie elementów betonowych. Gdy beton wyschnie, można usunąć szalunek i rozpocząć układanie wykańczających elementów betonowych. Mocuje się je na zaprawę, która musi się charakteryzować dobrą przyczepnością, aby płyty betonowe zostały trwale przymocowane. Taką jest np. ATLAS WODER SX. Ten produkt dodatkowo skutecznie uszczelnia strukturę betonu, a także, dzięki efektowi krystalizacji, zamyka rysy o szerokości do 0,4 mm, które mogą wystąpić w podłożu już w trakcie eksploatacji schodów. Zapewnia stałą i ciągłą ochronę przed wilgocią i wodą.
  
  Zaprawę należy nanieść na podłoże z betonu za pomocą pacy z blachy nierdzewnej, a następnie na spodnią część elementu wykańczającego. Płytę należy docisnąć do podłoża i wyrównać za pomocą gumowego młotka. Za pomocą poziomnicy warto sprawdzić, czy płyty kładzione są równo i czy jest zachowany odpowiedni spadek, aby w czasie deszczu woda spływała ze schodów, a nie zalegała na nich. Mocowanie płyt betonowych wykonuje się od dołu biegu schodów. Najpierw mocuje się podstopnicę, a następnie stopień zachodzący na nią. W ten sposób postępuje się z każdym kolejnym schodem.

• Fugowanie. Po ułożeniu płyt betonowych (i całkowitym ich przyklejeniu do zaprawy), szczeliny między nimi wypełnia się fugą. Musi być odporna na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, takich jak przede wszystkim woda, promieniowanie UV, przebarwienia, wykwity, a także na ataki grzybów i glonów. Po jej stężeniu, za pomocą wilgotnej gąbki lub ściereczki, należy oczyścić krawędzie płyt.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!