Remont dachu stromego

Eksperci zalecają, żeby przegląd dachu wykonywać raz do roku – najlepiej wiosną lub jesienią. Możemy przeprowadzić go samodzielnie, chociaż lepiej oględziny powierzyć fachowcom, którzy dostrzegą nawet najmniejsze nieprawidłowości. A niewielkie bieżące naprawy pozwolą uniknąć kosztownego generalnego remontu.

Czytaj też: Jak stworzyć szczelny i trwały dach?

Niestety, jak pokazuje praktyka, zazwyczaj dachem zajmujemy się dopiero, gdy zauważymy na poddaszu zacieki – należy je jak najszybciej zlikwidować, aby nie dopuścić do dalszej destrukcji konstrukcji. Remont dachu jest także niezbędny, gdy np. blacha dachowa jest pogięta, a dachówki połamane. Prawdopodobnie nie unikniemy go, planując modernizację domu.

Przegląd pokrycia dachowego

Ani stanu pokrycia dachowego, ani orynnowania nie ocenimy z poziomu gruntu. Dlatego też doświadczony dekarz powinien wejść na dach, chociaż warto wiedzieć, że obecnie do wstępnych oględzin można wykorzystać drona wyposażonego w kamerę. Podczas kontroli pokrycia największą uwagę należy zwrócić na miejsca szczególnie narażone na działanie czynników atmosferycznych, np. rynny koszowe czy obróbki wokół komina i okien dachowych. Ich dokładne przejrzenie i ewentualne naprawy (np. wymiana uszkodzonych elementów) zapobiegną rozszczelnieniu dachu, co jest najczęstszą przyczyną pojawienia się wilgoci na poddaszu oraz zniszczonej elewacji budynku. Specjalistyczna firma dekarska sprawdzi również stan orynnowania – jego drożność, a także naprawi czy wymieni uszkodzone elementy.

Pamiętaj

Wymiana okna dachowego
Najtaniej i najłatwiej jest wymienić stare okno dachowe na nowe o takich samych lub zbliżonych wymiarach. Takie rozwiązanie wiąże się z niewielkimi zmianami pokrycia dachowego, ponieważ z oknem należy wymienić także kołnierz uszczelniający. Montując nowe okno, trzeba liczyć się z tym, że niezbędna będzie naprawa uszkodzonej wnęki lub wykonanie jej od nowa. Można do tego celu wykorzystać płyty gipsowo-kartonowe, ale wygodniej (choć nieco drożej) jest zastosować gotowe, odpowiednio ukształtowane wnęki, tzw. szpalety. Najczęściej są one wykonane z tworzywa sztucznego.
*****

Ocena więźby

Stan drewnianej konstrukcji najłatwiej jest ocenić od wewnątrz, gdy poddasze jest nieużytkowe, a skosy nieobudowane.

Sytuacja jest trudniejsza, gdy na poddaszu znajdują się pomieszczenia użytkowe, czyli dach jest ocieplony i zabudowany. W skrajnych przypadkach może się zdarzyć, że konieczne będzie odsłonięcie wszystkich elementów więźby. Jeżeli okaże się, że są one zdeformowane czy z dużymi ubytkami, skupiskami pleśni lub śladami po owadach, nie obejdzie się bez wymiany uszkodzonych elementów (nowe krokwie muszą mieć te same przekroje co zniszczone) czy wzmocnienia więźby (przybijając z obu stron nakładki z desek grubości 35–50 mm; sumaryczna grubość nakładek powinna wynosić tyle co grubość krokwi).

Ugiętych krokwi nie trzeba od razu wymieniać – można je wyprostować, podstawiając pod nie podporę. Górny koniec należy oprzeć w miejscu największego ugięcia krokwi, a dolny o belkę stropową lub pośrednio przez podkładkę o dwie sąsiadujące ze sobą belki stropowe.

Naprawa rozluzowanych złączy polega przede wszystkim na dobiciu wystających gwoździ, dokręceniu nakrętek na śrubach oraz wstawieniu klinów lub wstawek. Chociaż czasami może wystarczyć jedynie natychmiastowe zwalczanie insektów. Podczas prac usuwane są zniszczone warstwy, następnie drewniane elementy wzmacniane są nakładkami i impregnowane preparatami owadobójczymi.

Oczywiście może się zdarzyć, że naprawa więźby będzie nieopłacalna. W takim przypadku nie pozostaje nic innego, jak wymiana więźby na nową. Taka sytuacja ma miejsce, gdy zagrzybienie konstrukcji przekracza 20% lub w znacznym stopniu jest opanowana przez larwy owadów. Podobnie, jeśli pęknięcia, zwichrowania i inne usterki konstrukcji obejmują ponad 50% całości. Ale o niezbędnych pracach powinien zdecydować konstruktor z uprawnieniami, tak samo jak o rodzaju nowego pokrycia dachowego.

Wymiana pokrycia

Jeżeli dach jest nieszczelny i stosunkowo nowy, prawdopodobnie wystarczy zlikwidować przecieki – uszczelnić obróbki wokół okien czy kominów. Niekiedy zachodzi także potrzeba wymiany kilku zniszczonych dachówek na nowe, a przypadku blaszanych pokryć załatanie nieszczelności. Jednak gdy zachodzi potrzeba wymiany całego pokrycia, przed rozpoczęciem remontu stan więźby powinien ocenić konstruktor. Może się bowiem zdarzyć, że osłabiona konstrukcja nie będzie w stanie utrzymać ciężaru nowego pokrycia i więźba będzie wymagała wzmocnienia. Jednak zazwyczaj wymiana ciężkiego pokrycia na takie samo lub lżejsze nie stwarza problemu, o wiele trudniej jest wymienić lekkie pokrycie na cięższe.

Pamiętaj

Azbest – który jeszcze znajduje się na wielu polskich dachach – musi zniknąć do 2032 roku. Co ważne, jego demontażem, transportem i utylizacją mogą zająć się wyłącznie specjalistyczne firmy! Natomiast zniszczoną blachodachówkę możemy oddać do skupu złomu, a dachówki wykorzystać np. do utwardzenia gruntu, a gdy są w dobrym stanie, użyć ponownie.
*****

Remont dachu z papy

Jeżeli na pokryciu z papy znajduje się kilka pęcherzy czy spękań, można łatwo je zlikwidować za pomocą mas i pap bitumicznych – stosuje się je na czyste, suche i pozbawione luźnych elementów podłoże. Natomiast gdy pokrycie jest mocno spękane, pofałdowane, pojawiły się zielone naloty, nie ma już co ratować, po prostu należy wymienić całą papę. Zniszczony materiał pokryciowy trzeba zerwać z dachu i ułożyć zupełnie nowe pokrycie dachowe. Zazwyczaj nakłada się starą warstwę na nową. Trzeba jednak pamiętać, że gdy na dachu znajduje się dużo łat lub kilka warstw papy, to dodatkowa warstwa może go zbytnio obciążać i uszkodzić.

Remont dachu z blachy

Jeśli dach nie przecieka, wystarczy blaszane pokrycie umyć wodą z dodatkiem specjalnych środków, aby usunąć naloty i zanieczyszczenia biologiczne. Natomiast zarysowania (po wcześniejszym oczyszczeniu i odtłuszczeniu) zabezpiecza się przeznaczonymi do tego celu farbami.

Jeśli pojawiła się rdza, należy ją wcześniej usunąć drobnoziarnistym papierem ściernym. Blaszane pokrycia możemy prowizorycznie łatać za pomocą specjalnych taśm czy mas uszczelniających. Sposobem na odzyskanie blasku przez blaszane pokrycie jest jego pomalowanie. Dostępne na rynku specjalistyczne farby i impregnaty sprawiają, że dach będzie wyglądał jak nowy – najbezpieczniej pracę tę powierzyć profesjonalistom, aby pokrycie odzyskało dawny wygląd i przez wiele lat doskonale chroniło przed negatywnym wpływem czynników atmosferycznych.

Jeżeli uszkodzone są pojedyncze blaszane elementy, to aby uniknąć kosztownego remontu, można wymienić tylko te zniszczone. Jednak nowe arkusze będą się różnić od starego pokrycia, ponieważ dobranie identycznego koloru jest bardzo trudne. Nie ma to dużego znaczenia, gdy uszkodzona blacha jest w mało widocznym miejscu. Jednak gdy arkusz znajduje się na środku połaci, to po jego usunięciu można zamocować jeden z arkuszy leżących na szczycie, a zamiast niego ułożyć nowy.

Oczywiście, gdy blaszane pokrycie jest w złym stanie, to nie obejdzie się bez jego całkowitej wymiany. Najlepiej jest wymienić pokrycie na takie samo, czyli np. blachodachówkę na blachodachówkę, uniknie się w ten sposób wzmacniania więźby dachowej.

Uwaga! Oczywiście stan więźby musi być jednak dobry. Wymiana pokrycia może wiązać się także z ułożeniem nowych łat i kontrał. Nawet jeśli są w dobrym stanie, to może okazać się, że ich rozstaw jest nieodpowiedni pod nowe pokrycie dachowe.

Remont dachu z dachówki

Dachówki – cementowe czy ceramiczne uchodzą na najtrwalsze materiały pokryciowe, ale niestety nie są wieczne – popękane wymieniamy na nowe. Jednak dachówki wymagają zazwyczaj jedynie odświeżenia – do mycia dachu stosuje się odpowiednie preparaty. Przy wymianie pojedynczych dachówek problemem może być brak zapasowych. Jeżeli dany model nie jest już produkowany, to należy dobrać nowe wyglądem jak najmniej odbiegające od tych już ułożonych na dachu. Aby uniknąć szpecących łat, z mniej widocznego miejsca zdejmuje się stare dachówki i ten fragment pokrywa nowymi, a starymi uzupełnia miejsce po uszkodzonych.

A co ze wstępnym kryciem?

Podczas wymiany pokrycia dachowego bardzo często usuwa się (o ile jest) warstwę wstępnego krycia. Sprawdzonym rozwiązaniem jest zastosowanie jako nowej warstwy wstępnego krycia membrany wysokoprzepuszczalnej, która nie obciąży zbytnio więźby, a ponadto układa się ją szybko i łatwo. Oczywiście deski czy deski kryte papą można zostawić, ale należy sprawdzić szczelność deskowania oraz czy nie pojawiły się na nim korozja biologiczna, czyli czy nie jest zagrzybione, zbutwiałe bądź zaatakowane przez szkodniki. Jeśli zniszczona jest tylko papa, to po jej usunięciu na dotychczasowym deskowaniu można ułożyć membranę dachową. Gdy deski są spróchniałe lub zagrzybione, to usuwa się je razem z papą i również zastępuje membraną układaną na krokwiach.

Uwaga! Sztywne poszycie jest konieczne wyłącznie, gdy na dachu będą układane gonty bitumiczne lub gdy spadek połaci dachowej jest mniejszy niż 20°.

Jeżeli remontowany jest kilkunastoletni dach, to pod pokryciem może znajdować się folia dachowa. Gdy jest w dobrym stanie, to można ją zostawić, a ewentualne niewielkie rozdarcia zamaskować specjalną taśmą klejącą przeznaczoną do takich napraw, a w większe ubytki wkleić wstawki z nowej folii. Jednak eksperci radzą, aby folię niskoprzepuszczalną zastąpić membraną wysokoprzepuszczalną. Membrany są powszechnie stosowane pod pokryciami układanymi na łatach (dachówki, blachodachówki, łupki).

Kropka nad i….

Nowe pokrycie wymaga wykonania obróbek blacharskich i zastosowania akcesoriów, np. gąsiorów, wiatrownic czy barier przeciwśniegowych. Remontując dach, warto także zwrócić uwagę na komin. Nie jest to kosztowna renowacja, a estetycznie wykończy dach. Murowany komin wystarczy rozebrać poniżej połaci dachowej i na nowo go postawić, używając cegły klinkierowej pełnej lub szczelinowej.

Przy naprawie komina warto pamiętać o użyciu odpowiedniej zaprawy do murowania klinkieru – dobrze dobrana zapobiegnie tzw. wykwitom na cegle. Wymieniając pokrycie dachowe, dobrze jest też zamontować nowe orynnowanie – stare po prostu zniweczy odświeżony wygląd dachu, a tym samym całego domu.