Prysznic bez brodzika, czyli odwodnienia wbudowane

Niezbędnym elementem natrysku ­walk-in są odwodnienia wbudowane w przegrody: podłogę (odwodnienia punktowe, liniowe, narożne) lub ścianę w części natryskowej (odwodnienia ścienne). Dzięki temu można zachować płaską, choć niezupełnie poziomą ze względu na konieczny spadek, podłogę w łazience i w pełni wykorzystać powierzchnię. Taki sposób odprowadzania wody daje pole do popisu nie tylko fanom optymalizacji, ale i architektom wnętrz, otwierając szerokie możliwości jej aranżacji.

Kluczowe elementy konstrukcji

Inwestor często zwraca uwagę tylko na ruszt (maskownicę) – jedyny element widoczny, a więc wpływający na wygląd łazienki. Jednak same wymiary rusztu nie wpływają na przepustowość (inaczej wydajność hydra­uliczną, wydajność odbioru wody), czyli szybkość odpływu wody spod natrysku. Decyduje o tym wielkość i wykonanie niewidocznej części odwodnienia – zasyfonowanego korpusu z odpływem o odpowiedniej średnicy.

Korpus odwodnienia (rynna) wykonywany jest z żeliwa, stali nierdzewnej lub wytrzymałego tworzywa sztucznego (ABS). Rynna ma odpowiednio profilowane dno, aby był w niej zachowany spadek, a nóżki montażowe o regulowanej wysokości ułatwiają wypoziomowanie i stabilny montaż na podłożu. Można też regulować wysokość ramy korpusu, a w przypadku odwodnień liniowych możliwe jest docięcie korpusu do odpowiedniej długości.

Króciec odpływowy (odpływ) to najważ­niejsza pod względem przepustowości odwodnienia jego część. Średnica otworu od­pływowego (co najmniej DN50, stosuje się też DN70 lub DN100) przekłada się na przepustowość odwodnienia, która dla pojedynczego typowego odpływu wynosi zgodnie z katalogami producentów od 0,4 do 0,8 l/s. Odpływ może być obracany lub mieć regulowaną wysokość, co ułatwia montaż.

Syfon musi być odpowiedniej konstrukcji. Większość producentów oferuje syfony do konkretnego rodzaju odpływu jako element systemu, którego nie można zastąpić ani zwykłym syfonem brodzikowym, ani innym spoza systemu.

Syfon często wyposażony jest w elementy ułatwiające jego utrzymanie w czystości, np. wyjmowane osadniki. Producenci stosują też tzw. blokady antyzapachowe, polecane np. do łazienek rzadko używanych, gdzie występuje ryzyko odparowania zamknięcia wodnego. Blokada taka ma formę tulei z membraną gumową spowalniającą odparowanie wody z syfonu. Przypomina nieco zawór zwrotny, ponieważ przepuszcza wodę tylko w jedną stronę.

Ostatnim kluczowym elementem konstrukcji odpływu jest jego izolacja. Większość odpływów wyposażona jest w tzw. kołnierz (mankiet) hydroizolacyjny, odpowiednio przygotowany do tego, aby odpływ osadzić w posadzce i uszczelnić folią w płynie lub taśmą uszczelniającą.

Prawidłowo wykonane odwodnienie liniowe

Nic tak nie psuje efektu nowoczesnego natrysku, jak gromadząca się woda z prysznica. Nawet najbardziej efektowne wykończenie odwodnienia wbudowanego powinno być więc jedynie zwieńczeniem dzieła, u którego podstaw leżą właściwe wykonawstwo i  odpowiedni dobór przepustowości.

Aby odwodnienie pracowało prawidłowo, konieczny jest więc staranny i zgodny ze sztuką montaż, czyli:

• wypoziomowanie rynny (z wykorzystaniem regulowanych stopek);
• wypełnienie przestrzeni podpłytkowej (najlepiej jastrychem);
• stabilne osadzenie rynny i zasyfonowanego odpływu w posadzce;
• wykonanie uszczelnienia z wykorzystaniem kołnierza uszczelniającego odpływu, np. uszczelnienia zespolonego (folia, taśma uszczelniająca, jastrych).

Grubość przegrody (stropu lub podłogi na gruncie) w łazience z odwodnieniem liniowym musi wynosić co najmniej 80–100 mm, zależnie od konstrukcji przegrody (strop gęstożebrowy, strop monolityczny, podłoga na gruncie etc.). Na wysokość tę składają się:

• spadek podłogi w części prysznicowej w kierunku syfonu, wynoszący od 1 do 2,5% (zawsze należy kierować się wskazaniami producenta);
• wysokość montażowa samego odwodnienia, wynosząca zwykle co najmniej 70 mm;
• odległość odpływu (króćca) od pionu kanalizacyjnego wynikająca z tego, że między odpływem a pionem kanalizacyjnym należy zachować odpowiedni spadek.

Przepustowość nowoczesnych odwodnień

Drugim ważnym aspektem prawidłowej pracy odwodnienia wbudowanego jest odpowiednie wyznaczenie przepustowości i dobranie do niego konkretnego rozwiązania technicznego. Przepustowość odwodnienia musi być co najmniej tak wysoka, jak wydajność baterii oraz wszelkich elementów zastosowanych w konkretnym natrysku (np. deszczownicy). Typowa przepustowość pojedynczych odwodnień wbudowanych wynosi, według katalogów producentów, od 0,4 do 0,8 l/s.

Istnieją też rozwiązania o dużej wydajności, np. 1,5 l/s. W praktyce zależy ona od:

• pojemności kanału odprowadzającego, czyli od średnicy odpływu – powinna ona wynosić co najmniej DN50 (stosuje się także kanały DN70 lub DN100),
• wysokości zasyfonowania (np. 30 lub 50 mm),
• głębokości i wykonania połączenia odpływu z instalacją kanalizacyjną – króciec odprowadzający odwodnienia powinien być jak najdalej wsunięty w przewód kanalizacyjny,
• rodzaju syfonu użytego w odpływie – najlepiej działa zasyfonowanie bez zagięć rury odpływowej i z jak największym spadkiem,
• odpowiednich spadków w kierunku syfonu (np. dla odwodnienia liniowego min. 1–2,5%).

Odwodnienia punktowe, czyli nowoczesne wydanie wpustów podłogowych

Klasycznym, choć wymagającym szczególnie starannego wykonania rozwiązaniem jest wpust (odwodnienie punktowe). Wpust umieszcza się na środku części natryskowej, a spadek w kierunku wpustu należy zapewnić ze wszystkich jego stron (tzw. spływ kopertowy).

Wpusty mogą być wyposażone w więcej niż jeden króciec – jeden pełni funkcję króćca odpływowego, a pozostałe są króćcami dopływowymi. Mają one możliwość regulacji wysokości oraz obrotu, dzięki czemu wpust można umieścić w instalacji kanalizacyjnej.

Z punktu widzenia wyglądu łazienki wpust punktowy może być niemal niewidoczny. Maskownica (pokrywa, kratka) wpustu jest nieco mniejsza od obrysu odpływu, a więc wokół niej tworzy się szczelina odpływowa. Maskownicę wykonuje się ze stali nierdzewnej (często pokrytej tlenkiem chromu) lub tworzywa sztucznego wysokiej jakości.

W ofercie wielu producentów kratki stalowe odchodzą od formy klasycznego rusztu – oferowane są pokrywy ze stali nierdzewnej ze szczelinami odpływowymi w formie minimalistycznych wzorów lub jednej szczeliny obwodowej, tworzącej kwadrat lub okrąg.

Cenionym rozwiązaniem jest też pokrywa-nasadka, w której wkleja się płytkę ceramiczną – zwykle taką samą, jak zastosowana w części natryskowej płytka podłogowa. Odpowiednio wykonane nasadki wytrzymują obciążenie do 300 kg. Można spotkać także wpusty okrągłe oraz szczególnie efektowne rozwiązania, np. podświetlenie.

Producenci dbają też o stronę praktyczną, tj. utrzymanie wpustu w czystości. Wpusty wyposażone są np. w łatwo zdejmowaną kratkę, dzięki której jest łatwy dostęp do wyjmowanego bez narzędzi i rozdzielanego na dwie połówki syfonu.

Wpusty mogą też być wyposażone w specjalny, łatwo wyjmowany koszyczek, który można bez problemu oczyścić.

Odwodnienia liniowe a wzornictwo nowoczesnej łazienki

Umieszczone na środku, przy ścianie, przy drzwiach kabiny lub wejściu do zabudowanej ścianką części natryskowej – odwodnienia liniowe dają inwestorowi wiele możliwości aranżacji. Do dyspozycji zwolenników minimalizmu są ruszty ze stali nierdzewnej, z różnymi wykonaniami lameli.

Wśród wykończeń można spotkać stal polerowaną (efekt chromowania – rozwiązanie spójne z armaturą łazienkową, ale trudniejsze do utrzymania w czystości), stal szczotkowaną z lekkim połyskiem czy stal matową.

Pokrywa może mieć też formę maskownicy:

• ze stali nierdzewnej ze wzorem utworzonym przez szczeliny odpływowe;
• szklanej, np. z płytą z hartowanego szkła mlecznego;
• kompozytowej, oferowanej w dużym wyborze kolorów;
• z pokrywą umożliwiającą wyklejenie płytkami zgodnymi z zastosowaną w łazience podłogą, co czyni odwodnienie niemal niewidocznym;
• z innych materiałów, np. z mosiądzu.

Odwodnienia liniowe dostępne są w wielkościach standardowych (niektóre rozwiązania także z możliwością przycięcia na żądaną długość, np. zgodną z wymiarem płytek) lub wykonywanych na zamówienie.

Długość danego odwodnienia jest ograniczona wymiarem minimalnym i maksymalnym, które dla każdego rozwiązania określa producent. W tych granicach długość odpływu może być dowolna – zależy od tego, ile miejsca jest w łazience, jaki ma charakter oraz jakie są oczekiwania inwestora i wizja architekta wnętrz.
Chcąc natomiast zwiększyć nie tylko długość, ale i przepustowość odwodnienia, należy zastosować rozwiązanie, które będzie wyposażone w więcej niż jeden odpływ z zasyfonowaniem. Taką możliwość dają np. odwodnienia narożne.

Odwodnienie narożne

Producenci mają w swoich ofertach także odpływy narożne – półokrągłe, U-kształtne lub w kształcie klasycznego prostego narożnika.

Odwodnienie narożne można wykonać także z odcinków prostych dzięki systemowi odpowiednich łączników, łączników narożnych i elementów zamykających, mocowanych na wkręty. Stosowane jest ono najczęściej wtedy, gdy inwestorowi zależy na zwiększeniu wydajności odpływu (dwu- lub trzykrotnie), co sprawdzi się np. w przypadku deszczownic lub pryszniców kaskadowych.

Odwodnienia narożne mogą być bardzo efektowne, dając możliwość regulowania długości poszczególnych odcinków, oferując kilka rodzajów maskownic, a także zapewniając rozwiązania opcjonalne, takie jak podświetlenie.

Gotowe odwodnienia narożne wyposażone są też w szereg rozwiązań ułatwiających instalację, mają regulowaną, dopasowywaną do wzoru i wysokości płytek ramę na ruszt, a korpus podstawowy ma możliwość regulowania wysokości i jest wyposażony w obracany odpływ. Same króćce odpływowe pasują do systemów rur wciskowych.

Odwodnienia liniowe i narożne, mimo szeregu zalet, muszą być wykonywane ze szczególnie dużą uwagą w łazienkach z ogrzewaniem podłogowym. Po pierwsze, należy unikać uszkodzenia instalacji grzewczej. Po drugie, konieczne jest zachowanie odpowiedniej odległości rurki grzewczej od syfonu – zbyt mała odległość grozi podgrzaniem syfonu i odparowaniem zamknięcia wodnego, przez co zapachy z kanalizacji mogą przenikać do łazienki. Odporne na tego typu problemu są odwodnienia ścienne.

Odwodnienia ścienne

Częstym wyborem do łazienek z ogrzewaniem podłogowym jest odwodnienie ścienne, ponieważ nie ingeruje w posadzkę. Ma ono zresztą wiele innych zalet, wśród których należy wymienić:

• niską zabudowę (dostępne na rynku wysokości wynoszą 65, 75, 80 i 90 mm), co umożliwia wykorzystanie rozwiązania w różnych typach budownictwa;
• możliwość zastosowania zarówno w ścianach pełnych, jak i gipsowo-kartonowych, dzięki niewielkiej głębokości montażu;
• ułatwienia dla instalatorów, np. systemy montażu podtynkowego lub montaż metodą zatrzaskową bez konieczności kucia ścian i naruszania ich konstrukcji.

Inwestorzy doceniają odwodnienie ścienne także, a może przede wszystkim, ze względu na ich niezwykłą dekoracyjność. Uzyskuje się efektowne wrażenie wody wpływającej w ścianę, szczególnie przy zastosowaniu wbudowanego podświetlenia LED. Dostępne jest różnorodne wzornictwo eleganckich maskownic. Ruszty i pokrywy wykonywane są ze stali nierdzewnej polerowanej i szczotkowanej lub chromu błyszczącego. Można zastosować pokrywę do wypełnienia płytkami ceramicznymi, tak aby maskownica wkomponowała się w ścianę. Unikatowe dla odwodnień ściennych są pokrywy o ładnych krzywiznach.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!