Ciepłe poddasze według nowych standardów

Celem wprowadzonych zmian jest zmniejszenie zużycia energii, reduk­cja emisji dwutlenku węgla oraz wzrost produkcji energii odnawialnej. Nie są one dla nikogo zaskoczeniem, ponieważ pierwsze wytyczne dotyczące efektywności energetycznej zaczęły obowiązywać już w 2014 roku, a kolejne w 2017 roku.

Przepisy wprowadzone w 2021 roku – ostatnie już – oczywiście obowiązują inwestorów, którzy pozwolenie na budowę otrzymają w 2021 roku. WT 2021 obowiązuje również budynki rozbudowywane i modernizowane po 31 grudnia 2020 roku.

Co ważne, jeśli wniosek o pozwolenie na budowę został złożony przed 31 grudnia 2020 roku, to budynek będą obowiązywały wcześniejsze, łagodniejsze warunki techniczne – nawet jeśli pozwolenie na budowę zostało wydane już w nowym roku.

Aby spełnić te rygorystyczne wymagania, należy stosować materiały ociepleniowe o jak najniższym współczynniku przewodzenia ciepła. Oferowana przez producentów wełna mineralna z powodzeniem sprawdzi się podczas izolacji wszystkich przegród domu. Pod warunkiem oczywiście, że wybierzemy odpowiedni produkt. Dobrze ocieplony dach może bowiem nawet o jedną trzecią ograniczyć straty ciepła.

Dlaczego właśnie wełna mineralna?

Do ocieplenia dachu zazwyczaj wykorzystuje się wełnę mineralną. Warto wiedzieć, że pod tą nazwą kryje się zarówno wełna szklana, jak i skalna – wspólną nazwę zawdzięczają temu, że wytwarzane są na bazie surowców mineralnych.

Wełna skalna zazwyczaj produkowana jest ze skał bazaltowych, jako spoiwo stosuje się lepiszcze termotopliwe. Odznacza się wyższą wytrzymałością na ściskanie niż wełna szklana. Włókna wełny skalnej są ułożone w sposób rozproszony.

Natomiast wełna szklana powstaje przede wszystkim ze stłuczki szklanej (często pochodzącej z recyklingu) i piasku kwarcowego. Do łączenia włókien mogą być używane spoiwa naturalne lub pochodzenia chemicznego, a włókna są ułożone równolegle. Jest bardziej elastyczna niż wełna skalna i lżejsza, ale mniej odporna na ściskanie oraz działanie wysokich temperatur.

Obie wełny oferowane są najczęściej w postaci płyt i mat (sprzedawane w ­rulonach).

Nowo budowany dom ocieplamy na wiele lat. To samo dotyczy termomodernizacji. Dlatego też nie warto na tym etapie oszczędzać – potraktujmy izolację domu jako długofalową inwestycję i postawmy na sprawdzone rozwiązania, gwarantujące komfort termiczny oraz realne oszczędności ponoszone na ogrzewanie domu.

Podstawą jest dobranie odpowiedniego materiału ociepleniowego i jego prawidłowy montaż. Wełna mineralna oprócz doskonałych właściwości termoizolacyjnych, chroni pomieszczenia na poddaszu także przed hałasem (włóknista struktura wełny ma dobre właściwości tłumiące dźwięk) i ogniem (wełna mineralna klasyfikowane jest jako niepalna, klasa A1 – najwyższa), ponadto z upływem czasu nie zmienia także swoich wymiarów pod wpływem temperatury, nie podlega korozji biologicznej. Co najważniejsze, współczynnik przewodzenia ciepła λ i klasa reakcji na ogień nawet po kilkudziesięciu latach pozostają na tym samym poziomie.

Ważny współczynnik przewodzenia ciepła

O izolacyjności cieplnej przegród – a także komforcie użytkowania i trwałości domu – decyduje w dużej mierze rodzaj zastosowanego materiału ociepleniowego. Dlatego też należy wybierać tylko produkty najwyższej jakości i chociaż nie ma na rynku materiału, który w 100% zapobiega ucieczce ciepła, to wełna mineralna jest najskuteczniejsza.

Współczynnik przewodzenia ciepła λ (lambda) wynosi 0,030–0,045 W/(m·K) – im niższa jego wartość, tym lepiej. Zazwyczaj do ocieplenia dachu stosuje się wełnę o współczynniku λ od 0,032 do 0,039 W/(m·K), ponieważ pozwala ona spełnić wymogi WT 2021 przy mniejszej grubości niż np. wełna o λ = 0,045 W/(m·K).

Zastosowanie materiału o wyższym współczynniku przewodzenia ciepła będzie wymagało nie tylko dużej grubości ocieplenia, wiąże się to również z obniżeniem wysokości pomieszczeń pod skosami, większymi trudnościami przy montażu i zabudowie poddasza.

Termoizolację poprawia również to, że wełna mineralna skutecznie eliminuje mostki cieplne powodujące utratę znacznej ilości energii cieplnej.

Oczywiście o izolacyjności przegród decyduje również grubość warstwy ocieplenia – czyli jeśli chcemy osiągnąć niską wartość współczynnika przenikania ciepła U, musimy zastosować materiał o odpowiedniej lambdzie i grubości.

Wszystkie obliczenia powinny znajdować się w projekcie domu i lepiej ich nie zmieniać samodzielnie. Możemy zastosować grubszą warstwę wełny mineralnej niż zalecana przez projektanta – grubsza warstwa wełny daje możliwość uzyskania warunków określonych dla domów pasywnych, ograniczając tym samym do minimum zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewnia. Pamiętajmy, że efektywność izolacji zależy także od prawidłowego montażu wełny mineralnej.

Współczynnik przenikania ciepła dachu według WT 2021

Dzięki wymaganiom wprowadzonym w 2021 roku domy staną się energooszczędne, ponieważ obniżają one wartości współczynnika przenikania ciepła U.

Obecnie dla dachów współczynnik przenikania ciepła U może wynieść maksymalnie 0,15 W/(m²·K) – do tej pory jego wartość nie mogła przekroczyć 0,18 W/(m²·K).

Spełnienie takich rygorystycznych wymagań nie jest trudne, jeśli zastosujemy wełnę mineralną o niskim współczynniku przewodzenia ciepła i ułożymy odpowiednią grubość warstwy izolacyjnej. Na przykład – jak podają producenci – aby osiągnąć U dachu równe 0,138 W/(m²·K), możemy zastosować wełnę mineralną o λ = 0,035 W/(m·K) i ułożyć ją w dwóch warstwach o jednakowej grubości 15 cm. Wartość współczynnika przenikania ciepła możemy obniżyć, stosując na przykład wełnę o λ = 0,033 W/(m·K). Przy grubości ocieplenia także 30 cm można osiągnąć niższą (lepszą) wartość współczynnika przenikania ciepła U – na poziomie około 0,132 W/(m²·K), a stosując wełnę o λ = 0,032 W/(m·K) – około 0,128 W/(m²·K). W projekcie domu zawsze dokładnie jest określona grubość materiału termoizolacyjnego i jego współczynnik przewodzenia ciepła – możemy zastosować inny materiał, ale wyłącznie o lepszych parametrach.

Standard WT 2021 wymaga również uzyskania odpowiednio niskiego współczynnika EP [kWh/m²]. Określa on roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną potrzebną do ogrzewania, przygotowania c.w.u., wentylacji, chłodzenia czy oświetlenia. Od stycznia 2021 roku współczynnik EP nie może przekraczać 70 kWh/m² (do tej pory maksymalna wartość wynosiła 95 kWh/m²).

Ciepły dach – o co jeszcze należy zadbać?

Podczas ocieplenia domu ważny jest dobry jakościowo materiał izolacyjny, grubość warstwy i, oczywiście, prawidłowy montaż. Jak to często bywa, diabeł jednak tkwi w szczegółach. Dlatego w trosce o skuteczność ocieplenia, należy dokładnie wypełniać przestrzeń pod dachem i zadbać o ciągłość termoizolacji, tzn. płynnie połączyć ją z materiałem ociepleniowym ścian zewnętrznych.

Aby zapobiec ucieczce ciepła, szczególnej uwagi wymagają elementy konstrukcyjne oraz detale dachu, np. krokwie, murłaty, okna dachowe, wypusty czy połączenia z kominem. Ponadto musimy zadbać o zabezpieczenie wełny mineralnej przed wilgocią – zawilgocony materiał izolacyjny ma słabsze parametry izolacyjne, może także ulec zagrzybieniu. Dlatego od strony poddasza termoizolację należy osłonić folią paroizolacyjną. Mocuje się ją do profili stalowych, wykorzystując taśmę dwustronnie klejącą. Pasy folii muszą być ułożone z 10-centymetrowym zakładem, dodatkowo połączenia skleja się specjalną taśmą. Na koniec wykańczamy skosy poddasza, możemy do tego celu wykorzystać na przykład płyty gipsowo-kartonowe.

Izolacja nakrokwiowa – inny sposób na ocieplenie dachu

Najczęściej dachy domów jednorodzinnych ociepla się wełną mineralną, układając ją w dwóch warstwach od wewnątrz. Jest to bardzo skuteczne rozwiązanie, jednak zabiera nieco miejsca na poddaszu. Jeśli natomiast przestrzeni pod skosami mamy niewiele, możemy ocieplić dach – równie skutecznie – od zewnątrz.

Izolacja nakrokwiowa jest coraz bardziej popularna. Jak wskazuje nazwa, wełna mineralna układana jest na krokwiach. Jest szczególnie przydatna w przypadku termomodernizacji poddasza użytkowego, gdyż często po prostu nie ma już możliwości dołożenia dodatkowej warstwy ociepleniowej od wewnątrz. Równie dobrze sprawdzi się w nowo budowanych domach, szczególnie tam, gdzie chcielibyśmy wyeksponować elementy więźby dachowej.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!