Zawilgocenie budynku - przyczyny i skutki

Od wewnątrz działa na ściany budynku wilgoć w postaci pary wodnej, powstająca w wyniku codziennych czynności: prania, mycia, oddychania, zmywania czy sytuacji wyjątkowych, jak zalanie czy awaria instalacji. Deszcz, śnieg, mgła oddziałują na budynek od zewnątrz.

Na fundamenty oddziałują dodatkowo wody gruntowe, które również mogą powodować zawilgocenie murów.

Dodatkowym problemem w naszych warunkach klimatycznych jest zamarzanie i rozmarzanie wody wewnątrz murów.W zasadzie działanie wody nie jest niczym niezwykłym i są na nie narażone wszystkie budynki o każdej porze roku. Nie zawsze jednak obserwujemy negatywne skutki tego oddziaływania. Jeśli budynek został odpowiednio zabezpieczony, nie pojawią się problemy z zawilgoceniem murów.

Zła izolacja budynku i fundamentów, nieszczelność pokryć dachowych, zły system odprowadzania wód opadowych, braki w obróbkach blacharskich powodują, że woda i wilgoć przedostają się do wnętrza muru. Przyczyną problemów z wilgocią pochodzącą z wnętrza budynku jest głównie zła izolacja termiczna ścian, która powoduje gromadzenie się wilgoci i nieodprowadzanie jej na zewnątrz. Zimą na przemarzających ścianach skrapla się wilgoć pochodząca z cieplejszego powietrza wewnętrznego.

Podobnie zła wentylacja pomieszczeń może doprowadzić do zalegania w nich wilgoci. Powoduje to powstawanie nieprzyjemnego mikroklimatu, niezdrowego dla przebywających w pomieszczeniach ludzi.

Zła izolacja fundamentów jest często przyczyną przenikania wilgoci w głąb murów. Dzieje się tak, gdy wody gruntowe lub opadowe, źle odprowadzane od budynku, przedostają się przez nieszczelności w izolacji poziomej lub pionowej. Mogą wystąpić zmiany poziomu wód gruntowych, podciąganie kapilarne wilgoci z gruntu, działanie bezpośrednie lub pośrednie wód opadowych.

Woda, jeśli już przedostanie się do wnętrza muru w zimnych miesiącach roku, zamarza, zwiększając swoją objętość. Powodować to może rozsadzanie fundamentów czy ścian. Woda na ogół nie jest obojętna chemicznie, znajdują się w niej rozpuszczone substancje (chlorki, siarczany i azotany), które mogą być agresywne chemiczne.

Woda z rozpuszczonymi w niej związkami w wyniku podciągania kapilarnego może przedostawać się do wyżej położonych fragmentów ściany i powodować powstawanie wykwitów solnych, przebarwień, łuszczenia się powłok malarskich czy odpadania tynku. Rozpuszczone w niej substancje chemiczne, pochodzące z gruntu lub np. z preparatów zabezpieczających więźby dachowej mogą powodować korozję chemiczną. Równie niebezpieczna jest korozja biologiczna. Zawilgocone ściany (wewnątrz i na zewnątrz) są doskonałą pożywką dla rozwoju grzybów i pleśni.

Oprócz tego, że wyglądają nieestetycznie, mogą powodować niszczenie materiałów czyli tzw. biodeteriorację. Wówczas to materiał jest niszczony z racji na swoje wartości odżywcze - dotyczy to np. drewna, klejów, kitów, powłok malarskich - lub metabolity drobnoustrojów powodują degradację materiału - np. betonu, szkła, cegieł, zapraw.

Sytuacja taka nie jest obojętna dla zdrowia mieszkańców - pleśń i grzyb w domu mogą powodować alergię i choroby układu oddechowego.

Jest kilka sposobów zwalczania wilgoci. Metoda osuszania zawilgoconych murów musi uwzględniać grubości muru i rodzaj materiału, z którego jest on zrobiony. Nie może narażać konstrukcji budynku. Zbyt gwałtowne osuszanie może powodować pękanie powłok elewacyjnych a w konsekwencji ich łuszczenie się i odpadanie.

Najprostszą i naturalną metodą osuszania jest wietrzenie. Jest ono jednak skuteczne tylko w przypadku niewielkiego zawilgocenia i osuszania niezbyt grubych przegród budowlanych, można ją stosować tylko przy ciepłej i suchej pogodzie. Do nieinwazyjnych metod osuszania należy: stosowanie nagrzewnic, metoda absorpcyjna i kondensacyjna, osuszanie mikrofalami.

Do inwazyjnych zalicza się wszelkie metody obniżania wilgoci, wiążące się z ingerencją w strukturę muru. Będą to: otwory Knapenna (zwykłe bądź z bruzdą grzejną), otwory z wprowadzanym środkiem higroskopijnym, aktywne ekrany wentylacyjne, elektroosmoza.

Do takich metod zaliczane są także różnego typu iniekcje (pod niskim lub wysokim ciśnieniem), czyli wstrzykiwanie odpowiednich substancji w otwory wywiercone w murze. Niektóre substancje tworzą nieprzepuszczalne bariery dla wody, a niektóre mają za zadanie pochłanianie wody i jednocześnie zamykanie kapilar. Gdy do wywierconych otworów wtłacza się ogrzane i suche powietrze mamy do czynienia z termoiniekcją.

Do metod inwazyjnych zalicza się także wspomniane wcześniej sposoby zastosowania przegród, które służą w zasadzie wtórnemu izolowaniu murów, czyli zapobiegają zawilgoceniu (podcinanie muru, wstawianie barier metalowych czy płynnych).

Bardzo często zdarza się, że zawilgocony mur jest pokryty pleśnią czy grzybem. Aby je usunąć, należy zastosować odpowiednie środki chemiczne. Do oczyszczenia ściany stosuje się środki pleśniobójcze.

Jeśli użycie takiego środka i oczyszczanie mechaniczne nie pomogą, należy liczyć się z konieczności skucia całego zapleśniałego tynku, z zapasem ok. pół metra z każdej strony, i przed ponownym położeniem zaprawy - pokrycia ściany impregnatem grzybobójczym. Najlepiej też użyć do pomalowania elewacji farby zabezpieczającej przed inwazją glonów, grzybów czy pleśni.

Można też zastosować odpowiednie szlachetne tynki renowacyjne, które ochronią mur przed zasoleniem. Użycie tych środków, osuszenie murów i odpowiednie zabezpieczenie przed wodą i wilgocią powinny skutecznie ochronić ściany przed ponownym ich zawilgoceniem.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!