Bierna ochrona ppoż. przepustów instalacyjnych
Fot. stawoz.pl
Skuteczne opanowanie pożaru i zminimalizowanie jego skutków wymaga zatrzymania go w tzw. strefie pożarowej. Można to zrobić, stosując tzw. formy aktywne, w których wykorzystuje się określone urządzenia (np. systemy tryskaczowe) lub tzw. systemy biernej (pasywnej) ochrony przegród ogniowych.
Zobacz także
OSPEL Elegancja w detalu – ramki szklane do osprzętu elektrycznego
Wnętrza domów stają się coraz bardziej wyrafinowane, a detale pełnią kluczową rolę w kreowaniu niepowtarzalnego stylu. Jednym z najnowszych trendów w branży osprzętu elektrycznego są szklane ramki, które...
Wnętrza domów stają się coraz bardziej wyrafinowane, a detale pełnią kluczową rolę w kreowaniu niepowtarzalnego stylu. Jednym z najnowszych trendów w branży osprzętu elektrycznego są szklane ramki, które nie tylko pełnią funkcję praktyczną, ale także dodają elegancji i nowoczesności pomieszczeniom.
OSPEL Seria Szafir – przełom w montażu gniazdek elektrycznych
Czy zdarzyło Ci się, że musisz wymienić gniazdko lub kontakt w domu? Większość z nas podchodzi do takiego zadania przynajmniej z niepewnością. Koniec końców, nie robimy tego codziennie. Sięgamy wówczas...
Czy zdarzyło Ci się, że musisz wymienić gniazdko lub kontakt w domu? Większość z nas podchodzi do takiego zadania przynajmniej z niepewnością. Koniec końców, nie robimy tego codziennie. Sięgamy wówczas do filmików instruktażowych lub dzwonimy po elektryka.
OSPEL Sonata Touch – nowoczesne łączniki do sterowania oświetleniem
Seria Sonata Touch to zaprojektowana i opracowana przez firmę Ospel seria nowoczesnych łączników elektronicznych do sterowania oświetleniem, które wyposażone są w szklany panel dotykowy. Została ona zaprojektowana...
Seria Sonata Touch to zaprojektowana i opracowana przez firmę Ospel seria nowoczesnych łączników elektronicznych do sterowania oświetleniem, które wyposażone są w szklany panel dotykowy. Została ona zaprojektowana z myślą o klientach poszukujących łączników sterowanych dotykiem, które jednocześnie swym kształtem nawiązywać będą do reszty produktów danej serii produktowej.
Aby pożar nie wymykał się poza jego strefę, muszą być przede wszystkim spełnione następujące warunki:
Szczelności ogniowej [E] znaczonej funkcją maksymalnego czasu (np. 30, 60, 120 minut) zatrzymania naporu ognia przez przegrodę oraz niedopuszczania płomieni i gorących gazów do przejścia do sąsiadującej strefy pożarowej (na zewnątrz przegrody) w wyniku pojawiania się w niej pęknięć i szczelin. Po przekroczeniu momentu krytycznego/stanu granicznego, bariera przegrody traci szczelność ogniową.
Izolacyjności ogniowej [I] znaczonej funkcją czasu zachowania w warunkach pożaru bezpiecznie niskiej temperatury (np. 30, 60, 120 minut) na powierzchni przegrody przeciwległej do jej powierzchni (w sąsiadującej strefie pożarowej), przy której nie dochodzi do samozapłonu materiałów w tej strefie, oparzenia ludzi lub nadmiernego wzrostu temperatury na skutek konwekcji, kondukcji bądź radiacji ciepła. Po przekroczeniu momentu krytycznego/stanu granicznego bariera przegrody traci izolacyjność ogniową.
Nośności ogniowej [R] znaczonej funkcją czasu zachowania przez przegrodę w warunkach pożaru bezpiecznych dla konstrukcji wartości nośności. Po jego przekroczeniu (osiągnięciu momentu krytycznego/stanu granicznego) realna jest utrata nośności konstrukcji. Nośność ogniowa dotyczy wytrzymałości konstrukcyjnej ścian i stropów.
Wymienione właściwości są najczęściej rozpatrywane łącznie. Klasy dla odporności przejść instalacyjnych, ustalane zgodnie z normami, znaczone są funkcją czasu wyrażoną w minutach przez wybraną liczbę ze zbioru: 15, 20, 30, 45, 60, 90, 120, 180, 240.
Najczęściej klasyfikowane są maksymalnie do poziomu EI 120, ponieważ, według informacji ITB, żaden system przejść instalacyjnych nie ma dopuszczenia do klasy wyższej EI 240.
Rodzaje przepustów instalacyjnych
Z punktu widzenia rozwiązań konstrukcyjnych przepusty instalacyjne w ścianach i stropach klasyfikuje się ze względu na:
1. Rodzaj transportowanego medium (przepusty przez przegrodę konstruowane dla jednego i więcej rodzajów instalacji):
- przepusty instalacji elektrycznych (przewody kablowe),
- przepusty instalacji sanitarnych (przewody rurowe).
2. Stopień palności materiału, z którego wykonana jest instalacja (przewody palne, uniepalnione i niepalne).
3. Wymiary geometryczne instalacji przechodzących przez przegrodę (np. art. 234. pkt. 3. „Warunków technicznych” wyodrębnia pośrednio średnice przepustów instalacyjnych do 4 cm i ponad 4 cm).
Rozwiązania systemowe
Stosowane mogą być tylko technologie wykorzystujące dopuszczone do obrotu materiały ogniochronne, nieszkodliwe dla ludzi i zwierząt, a w warunkach pożarowych nie wydzielające substancji toksycznych, które mogłyby tworzyć się na skutek reakcji termochemicznych. Warunkują je uzyskane aprobaty techniczne na produkt bądź system. Taka przydatność w ich zapisach stwierdzona została na podstawie badań na zgodność z normami w zakresie i na zasadach określanych w załącznikach. Wśród dostępnych rozwiązań systemowych można wyróżnić np.:
1. Przepusty kablowe na bazie:
- wełny mineralnej – łatwe w montażu m.in. ze względu na dopasowanie ich kształtu do wielkości szczelin przepustów, a także umożliwiające korektę ilości kabli przez przepust,
- mas, kitów i zapraw ogniochronnych (np. na bazie akryli, silikonów, cementów) – masy te łatwo odwzorowują kształty przekrojów przepustów i uszczelniają w nich wszelkie zakamarki. W zależności od zastosowania można je wykorzystywać indywidualnie oraz jako składnik w systemach(np. współpracujący z wełną mineralną, gdzie wełna wypełnia przejścia wewnątrz elementów, natomiast masa stanowi warstwę powłokową),
- poliuretanowych kształtek, bloczków i poduszek ogniochronnych, które wraz ze wzrostem temperatur pęcznieją, skutecznie uszczelniając przegrodę przed przedostawaniem się gazów pożarowych, dymów i ognia, a ponadto zachowują wysoką odporność mechaniczną. Ich zaletą jest możliwość uszczelnienia dużych powierzchniowo otworów, także jeśli mają one charakter tymczasowy (np. montaż i demontaż podczas przebudowy). Skuteczność zastosowania takich rozwiązań warunkuje jednak ścisłe przestrzeganie wytycznych zawartych w dokumentacji ich producentów.
2. Przepusty instalacji sanitarnych:
- rurowe – uszczelniające przejścia niepalnych rur (np. stalowych, żeliwnych, miedzianych) i rur palnych bądź uniepalnionych wykonanych z tworzyw sztucznych. Przy rurach palnych dla ochrony ppoż. przepustów wykorzystuje się kasety ochronne, pęczniejące opaski ogniochronne i pęczniejące masy uszczelniające. Przestrzenie przepustów pomiędzy rurą a ścianą lub stropem, przez które przechodzą rury niepalne wymagają zabezpieczenia izolującym elementem niepalnym (wełna mineralna, mieszanki mineralne), powierzchnie rur powleka się pęczniejącą farbą ogniochronną,
- kombinowane – w jednym przepuście łączone są różne instalacje (kable energetyczne, elektryczne, telekomunikacyjne, światłowodowe, kanały, metalowe drabinki kablowe, rury palne i niepalne, pojedyncze przewody multimedialne, wiązki rurek itp.). Stosowane są tu specjalnie dobierane rozwiązania uszczelniające.
Odbiór techniczny
Poprawne wykonanie przepustów przejść instalacyjnych wymaga zadbania o różne szczegóły techniczne, które trzeba uwzględniać na etapie projektowania (np. właściwości przepustów, rodzaj instalacji, liczba, rodzaj i średnice rur bądź kabli, czy odległości pomiędzy poszczególnymi instalacjami, właściwość przegrody itd.). Ze względu na specjalistyczny charakter prace takie powinny wykonywać firmy mające autoryzację producentów. Kontrole prowadzone są przez uprawnione do tego organy nadzoru budowlanego.
W odwołaniu do art. 56. ust. 1. ustawy Prawo budowlane inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych, jest zobowiązany zawiadomić o zakończeniu budowy i zamiarze użytkowania budynku m.in. Państwową Straż Pożarną (PSP), którą w terenie reprezentują komendy powiatowe/miejskie.
Zgodnie z art. 57. do takiego zawiadomienia inwestor musi dołączyć określoną dokumentację (m.in. protokoły badań i sprawdzeń). Służby PSP są uprawnione do zajmowania stanowiska w sprawie zgodności wykonania budynku z projektem budowlanym, w tym także do sprawdzenia prawidłowości wykonania zabezpieczeniaprzejść instalacyjnych. W czasie odbioru przepustów instalacyjnych służby PSP, oprócz oględzin, opierają się najczęściej na:
- Oświadczeniu kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu zgodnie z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami.
- Dokumentacji zdjęciowej wykonanej podczas montażu systemów zabezpieczeń przejść instalacyjnych.
- Dokumentacji graficznej przedstawiającej miejsca, przez które przechodzą przejścia instalacyjne, w której został również określony rodzaj zastosowanych zabezpieczeń.
- Zapisach na tabliczce informacyjnej umieszczonej w miejscu wykonania zabezpieczenia przejścia instalacyjnego podającej jego klasę i rodzaj.
Niemal we wszystkich przypadkach przy odbiorze prac służby PSP sporządzają dokumentację fotograficzną, która jest dołączana do protokołu. Biorąc pod uwagę całokształt zabezpieczenia przeciwpożarowego odbieranego budynku (w tym także poprawność wykonania przepustów instalacyjnych), spisuje się protokół z odbioru, a na jego podstawie komendant powiatowy/miejski PSP zajmuje stanowisko w sprawie możliwości dopuszczenia obiektu do użytkowania (pozytywne bądź negatywne w przypadku wykonania obiektu niezgodnie z projektem).