Oleje i woski do drewna

Preparaty olejowe

Uszlachetnianie drewna olejami ma długą tradycję, a obecnie przeżywa swój renesans. Często bowiem zastępuje się nimi lakiery do wykańczania drewnianych powierzchni zarówno zdobiących wnętrza domów, jak i narażonych na bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych. Oleje są też składnikiem niektórych środków impregnujących.

Nowoczesne preparaty olejowe do drewna to mieszanki różnych olejów roślinnych z dodatkiem rozcieńczalników, poprawiających ich właściwości. Preparaty te głęboko wnikają w strukturę drewna, dzięki czemu staje się ono odporne na działanie wody, nie rozsycha się i nie pęka. Nie zatykają jednak porów, a na jego powierzchni nie powstaje tzw. film, czyli szczelna warstwa, którą tworzą lakiery i farby. Wszystko to sprawia, że drewno „oddycha” – wilgoć może z niego swobodnie wyparowywać.

Do wyboru są bezbarwne preparaty olejowe, niezmieniające naturalnej barwy drewna (choć nieco ją przyciemniają) oraz koloryzujące, które barwią go na różne pastelowe kolory. Niektóre są w postaci płynnej, inne w utwardzonej środkami chemicznymi.

Przy nakładaniu preparatów olejowych zawsze należy ściśle stosować się do zaleceń producenta. Niektóre z nich bowiem nakłada się jednokrotnie, inne dwukrotnie lub trzykrotnie; jedne za pomocą pędzla lub wałka z gąbki, inne – nierdzewnej szpachli.

Preparatami olejowymi najczęściej zabezpiecza się podłogi z litego drewna i tych jest najwięcej na rynku. Są jednak i o innym przeznaczeniu – np. do nasączania blatów kuchennych, mebli czy do pokrywania zaimpregnowanych elementów drewnianych na zewnątrz budynków. Wybierając preparat olejowy, trzeba też zwrócić uwagę na to, do jakiego gatunku drewna producent szczególnie go poleca, np. do świerkowego czy dębowego.

Zanim zaczniemy podłogę nasączać preparatem olejowym, należy przeszlifować jej powierzchnię i dokładnie odkurzyć. Niektórzy producenci zalecają przed olejowaniem stosowanie ługów, które otwierając pory drewna umożliwiają wniknięcie preparatu na większą głębokość, a jego powierzchnia staje się jaśniejsza i rozbielona. Łatwiej i głębiej będzie też wnikał olej w drewno, jeśli podłoga podczas olejowania będzie ciepła (można nagrzewać ją np. za pomocą dmuchawy z ciepłym powietrzem).

Kolejne warstwy preparatu nanosi się po całkowitym wchłonięciu wcześniej nałożonej. Po nałożeniu zaś wszystkich warstw powierzchnię podłogi trzeba starannie wypolerować za pomocą szlifierki z tarczą z filcową nakładką – aż do powstania równomiernego, matowego połysku. Jest to bardzo ważne, ponieważ na źle wypolerowanej powierzchni pozostaną widoczne i niemożliwe do usunięcia nieestetyczne smugi.

Jeśli chcemy przywrócić blask starej podłodze, która wcześniej była pokryta lakierem lub farbą, przed zabiegiem olejowania trzeba dokładnie usunąć dawne powłoki. Najlepiej zrobić to za pomocą szlifierki, stosując najpierw gruboziarnisty papier ścierny, a na końcu drobnoziarnisty.

Kładąc zaś nową podłogę z drewna, można kupić taką, która jest już fabrycznie zabezpieczona olejem – zwykle 2-3 warstwami preparatu. Olejowane deski i panele z różnych gatunków drewna oferuje bowiem wiele firm. Unikniemy wtedy pracochłonnego szlifowania podłogi i nakładania olejowego preparatu. Codzienna pielęgnacja olejowanej podłogi sprowadza się do starannego odkurzania. Można ją też – od czasu do czasu – przetrzeć lekko zwilżoną szmatką, dodając do wody specjalny preparat pielęgnacyjny, który zapobiega powstawaniu nieestetycznych smug. Preparaty te to różnego rodzaju mydła podłogowe wzbogacone olejami, które tworzą na powierzchni warstwę ochronną. Tymi samymi preparatami czyści się również olejowane meble czy blaty kuchenne. Trzeba przy tym pamiętać, że woda jest najgroźniejszym wrogiem drewna – i to niezależnie od sposobu zabezpieczenia jego powierzchni. Dlatego należy jej używać z umiarem.

Po dłuższym czasie użytkowania olejowana powierzchnia zwykle wymaga odświeżenia. Służą do tego oleje pielęgnacyjne – bezbarwne i barwione. Wcześniej jednak powierzchnię drewna trzeba oczyścić z wszelkich zabrudzeń i plam, używając przeznaczonych do tego celu zmywaczy. To, jak często olejowane drewno wymaga renowacji, zależy od intensywności jego użytkowania i koloru – zabrudzenia na jasnych gatunkach są bardziej widoczne.

Woski

Zabezpieczone nimi drewno ma jedwabiście gładką i lśniącą powierzchnię. Wosk nie wnika jednak głęboko w jego strukturę, a tylko tworzy na powierzchni cienką, elastyczną błonę, nieprzepuszczalną dla wody. Stosuje się go jako środek ochronny lub pielęgnacyjny, przede wszystkim do podłóg.

Na rynku dostępne są też mieszanki woskowo-olejowe, które – podobnie jak oleje – nanosi się na powierzchnię surowego drewna i wciera. Jeśli są bezbarwne, wystarczy nałożyć dwie warstwy. Woski kolorowe natomiast wymagają położenia dodatkowej warstwy ochronnej, ponieważ pigmenty nie wnikają głęboko w drewno i zostałyby szybko starte podczas chodzenia po podłodze. Jako warstwę wykończeniową stosuje się bezbarwny, twardy olej woskowy, który chroni kolory wosku dekoracyjnego. Po nałożeniu warstwy ochronnej, podłogę trzeba tak długo polerować, aż nabierze ona jedwabistego połysku. Czynność tę co jakiś czas należy powtarzać, a kiedy na powierzchni pojawią się oznaki przetarcia cieniutkiej błony wosku – nałożyć nową jego warstwę. Do codziennej natomiast pielęgnacji woskowanych podłóg stosuje się specjalistyczne emulsje, zawierające wosk.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!